卷之六

舆地志六W6T中华典藏网

水利W6T中华典藏网

郡之水,资以溉田,通潮于江河者,曰溪、曰港、曰浦,潴而大者曰湖,小者曰塘、曰池,壅而积之曰陂、曰埙、曰堰,防而障之曰堤、曰坝、曰埭,山泉之注曰坑,引泉而通之曰沟、曰渠、曰圳,凿泉以石刳木引泉曰槽,旱涝以时启闭曰闸,凿泉以资汲饮曰井。W6T中华典藏网

闽县W6T中华典藏网

浦八十八W6T中华典藏网

石浦桥浦内四小港。W6T中华典藏网

牛路浦W6T中华典藏网

统军塘埔W6T中华典藏网

宝月院前浦W6T中华典藏网

圳乾浦W6T中华典藏网

塘尾浦W6T中华典藏网

湖塘浦五段。W6T中华典藏网

宝月浦车浦道头小浦七条。以上易俗里。W6T中华典藏网

南塘浦W6T中华典藏网

塘浦W6T中华典藏网

潘洋浦W6T中华典藏网

前湖浦W6T中华典藏网

小桥浦以上遂胜里。W6T中华典藏网

叶屿古下浦W6T中华典藏网

湖西浦W6T中华典藏网

湖塘浦W6T中华典藏网

南塘浦W6T中华典藏网

湖井浦W6T中华典藏网

林都衙小插浦W6T中华典藏网

吴石小浦W6T中华典藏网

圳尾插浦W6T中华典藏网

湖南浦以上桑溪里。W6T中华典藏网

桥外方家前小浦W6T中华典藏网

龙浦W6T中华典藏网

郑桥小浦W6T中华典藏网

西面屈曲小浦W6T中华典藏网

康山小浦W6T中华典藏网

湖浦W6T中华典藏网

潘浦W6T中华典藏网

镜浦W6T中华典藏网

尾浦W6T中华典藏网

桥里小插浦W6T中华典藏网

郑磜小浦W6T中华典藏网

浦东磜内小浦W6T中华典藏网

方家门前浦W6T中华典藏网

吴宅浦W6T中华典藏网

邻塘浦W6T中华典藏网

蒋乘浦W6T中华典藏网

郑坂浦以上归善里。W6T中华典藏网

师姑浦W6T中华典藏网

官塘浦W6T中华典藏网

东岳浦W6T中华典藏网

西塘浦W6T中华典藏网

塘尾浦W6T中华典藏网

报慈浦W6T中华典藏网

前塘浦W6T中华典藏网

龙舌浦W6T中华典藏网

高孤浦W6T中华典藏网

高家浦W6T中华典藏网

高家田浦W6T中华典藏网

报慈浦口大浦W6T中华典藏网

薛宅前浦W6T中华典藏网

东坂埔W6T中华典藏网

长腹浦以上鼓山里。W6T中华典藏网

王中臣浦W6T中华典藏网

康山浦W6T中华典藏网

白塔浦W6T中华典藏网

南门外水闸边小浦W6T中华典藏网

五龙堂后浦W6T中华典藏网

郑庙边小浦W6T中华典藏网

后郑西面小浦W6T中华典藏网

王家小浦W6T中华典藏网

王中臣小浦W6T中华典藏网

羊官路南小浦W6T中华典藏网

白塔头小浦以上高惠里。W6T中华典藏网

洋车路口小浦W6T中华典藏网

资福院前浦。W6T中华典藏网

石步头浦至太平寺基庙。前分二条,一至船梅墩。W6T中华典藏网

吉祥庵前浦W6T中华典藏网

薛土寻浦W6T中华典藏网

薛土寻重浦W6T中华典藏网

钱塘浦W6T中华典藏网

马头浦抵侯官界。以上嘉崇里。W6T中华典藏网

康山浦W6T中华典藏网

锁港边浦W6T中华典藏网

石浦桥浦W6T中华典藏网

西石浦W6T中华典藏网

后王浦W6T中华典藏网

后浦W6T中华典藏网

汤门外浦W6T中华典藏网

茶焙浦W6T中华典藏网

石浦南浦W6T中华典藏网

官河北头小浦W6T中华典藏网

南头小浦W6T中华典藏网

税务前浦W6T中华典藏网

后浦以上崇贤里。W6T中华典藏网

南渎浦在县南,从江岸开河口通潮,北流至水步门,为粤桥浦,又北通东湖。W6T中华典藏网

塘十八W6T中华典藏网

宝月院前洋水湖塘W6T中华典藏网

林娘塘W6T中华典藏网

西塘W6T中华典藏网

统军塘以上易俗里。W6T中华典藏网

东岳塘W6T中华典藏网

阮塘以上归善里。W6T中华典藏网

象村官塘W6T中华典藏网

猴屿官塘W6T中华典藏网

蒜村石泉庄塘以上江左里。W6T中华典藏网

翁崎石村官塘W6T中华典藏网

大孟官塘W6T中华典藏网

浩溪陈塘以上江右里。W6T中华典藏网

童续洲赡学塘W6T中华典藏网

王峬翁塘W6T中华典藏网

后屿清福塘W6T中华典藏网

上粤王塘W6T中华典藏网

白岩陈塘W6T中华典藏网

良陀林塘以上嘉登里。W6T中华典藏网

圳五W6T中华典藏网

华严墙角圳W6T中华典藏网

岳边洋中圳W6T中华典藏网

岳边大圳W6T中华典藏网

岳边圳以上易俗里。W6T中华典藏网

鼓山圳鼓山里。W6T中华典藏网

堤一W6T中华典藏网

海堤在县东,唐太和三年,县令李茸筑。W6T中华典藏网

闸四W6T中华典藏网

东崎岊溪二闸W6T中华典藏网

浩兰闸W6T中华典藏网

龙塘闸以上合北里W6T中华典藏网

井十六W6T中华典藏网

七星井其六在宣政街之内,其一在还珠门之外,今名七福井。W6T中华典藏网

苏公井宋提刑苏舜元凿十二井,一嘉荣坊内,一开元寺南,一庆城寺南,一石井巷,并闽县,更其八俱在侯官。W6T中华典藏网

越王井越王山南。W6T中华典藏网

麦井易俗里康山下。W6T中华典藏网

溪口井孝义里桑溪口。W6T中华典藏网

天台井遂胜里。W6T中华典藏网

更门井永北里。W6T中华典藏网

侯官县W6T中华典藏网

湖二W6T中华典藏网

西湖在府城西门外,旧通南湖,蓄水以灌民田,伪闽时周回十数里,筑室其上,号水晶宫。后尽为民田,宋郡守赵汝愚疏请开浚,今复淤塞,仅存十之一二。万历十六年,知府江铎改西门外旧闸为坝,以蓄湖水,而开北关,引湖水引河,以通河道。未几,奸民藉口受税养鱼,奄为已物,仍塞北关,致蓄泄不时,旱潦俱困,民田受其病。万历三十六年,提学佥事熊尚文乃禁民占佃,归湖之利于学宫,而借贷学租以完税。及熊移任,奸民夤缘复假里排轮佃,增其税以资公费。万历四十年,按察使陈邦瞻始立议以湖归官,以湖利归民,而捐本司公费以完湖粮。四十一年,按察司副使李思诚捐俸建闸,尽豁湖粮,而积猾潜踪,泽梁于是无禁矣。自为记,见《文翰》。W6T中华典藏网

东湖在府城东北二都。晋太守严高筑城时,与西湖同凿,以备旱涝,周回二十余里。宋庆历中,囗塞,至淳熙间,则尽为民田矣。今乡人犹有湖塍之号,旧属怀安,今并侯官。W6T中华典藏网

论曰:余尝读南史,见谢灵运从宋文帝求回归湖,会稽太守孟觊坚不听,复求休崲湖,又不听。夫康乐,名士也,植湖以自封,陋甚矣。若觊者,不夺民之利以徇人,即文帝有不能予也,非古之贤二千石哉!三山自严太守高凿东西湖,东湖久湮为田。西湖则周回十余里,灌民田几万五百亩。宋历诸郡守,修筑未就。淳熙中,起忠定汝愚帅闽,疏请开浚,朱文公元晦咏以诗曰:“百年地辟有奇功,此乐从今与众同。”余味兹诗,无亦当时为豪右所侵,迨忠定始浚而复之,而文公以志喜欤!近岁西湖,城狐社鼠,营为窟穴,旱潦交病,民受其殃。熊、陈两公,相继区画,以利予民,尽绝诸狐鼠辈,庶几复见忠定之旧,而耽耽之视,实繁有徒,即欲有为文公之歌者,辄以流言讪其后。鸣呼!谢康乐不能得之孟觊,今以数积猾而能阴蛊之有司也,使觊而在,虽为之执鞭,所忻慕焉。W6T中华典藏网

浦六十六W6T中华典藏网

兴福院浦草市都。W6T中华典藏网

白灶浦W6T中华典藏网

报恩院前浦W6T中华典藏网

林野庄前浦W6T中华典藏网

高宅前浦W6T中华典藏网

大王小浦W6T中华典藏网

林周园下浦W6T中华典藏网

末山浦W6T中华典藏网

曾家桥浦W6T中华典藏网

赵宅前浦W6T中华典藏网

白灶小浦W6T中华典藏网

石山浦W6T中华典藏网

桥亭小浦W6T中华典藏网

南浦W6T中华典藏网

高弄浦W6T中华典藏网

山后大浦W6T中华典藏网

新桥浦W6T中华典藏网

钱塘王浦浦之东属闽县界。W6T中华典藏网

王石堂小浦W6T中华典藏网

钱塘小浦W6T中华典藏网

西桥南小浦W6T中华典藏网

石湖浦W6T中华典藏网

王山西桥浦W6T中华典藏网

菱角塘浦W6T中华典藏网

官塘浦W6T中华典藏网

西禅塘浦W6T中华典藏网

三会浦W6T中华典藏网

张家洋浦W6T中华典藏网

松柏桥浦以上一都。W6T中华典藏网

潮塘浦W6T中华典藏网

中浦W6T中华典藏网

杨宅浦W6T中华典藏网

五曹浦W6T中华典藏网

翁宅浦W6T中华典藏网

宋塘浦W6T中华典藏网

白灶浦W6T中华典藏网

赵宅浦W6T中华典藏网

道浦W6T中华典藏网

邦浦W6T中华典藏网

宋浦W6T中华典藏网

洪塘浦W6T中华典藏网

桥里浦W6T中华典藏网

里洲塔前浦W6T中华典藏网

外洲浦W6T中华典藏网

后崎浦W6T中华典藏网

窑头浦W6T中华典藏网

奄头浦W6T中华典藏网

白叶崎浦W6T中华典藏网

馆前浦W6T中华典藏网

王简浦W6T中华典藏网

林师浦W6T中华典藏网

功德院浦抵怀安县界。W6T中华典藏网

大章浦自右岊石而东经甓渎至柳桥可通舟楫。W6T中华典藏网

牛墩浦W6T中华典藏网

郑崎下浦W6T中华典藏网

郑崎上浦W6T中华典藏网

西禅园浦W6T中华典藏网

翁前浦W6T中华典藏网

墩头浦W6T中华典藏网

盐屿上浦以上二都。W6T中华典藏网

阳岐浦以下旧属怀安。W6T中华典藏网

吴山浦W6T中华典藏网

凤冈浦三浦通阳歧江潮。W6T中华典藏网

泽苗浦W6T中华典藏网

延泽浦W6T中华典藏网

仙坂浦三浦通泽苗江潮。以上六浦,俱在府城南。按:县治西北依山,田多高亢,东南濒江,田多崩陷。其最下者西北一带,接壤芋原,稍值淫雨,则成巨浸。晋郡守严高筑东西二湖以泄之。今东湖湮塞,西湖亦浅狭,民所赖者惟此大浦耳。又按《三山志》,嘉祐二年,郡守蔡襄从乐游桥下开沿城外抵汤门、琴亭、湖心,至北岭下去思桥北,出河尾船场,散入港北小浦、中浦、石泉、安国以北。知县樊纪复作桥十三,曰湿堹、塍北、小浦、中浦、湖心、琴亭、越塘、龙腰、后溪、桑畲、岭下、范溪、濑溪。W6T中华典藏网

塘一W6T中华典藏网

水陆塘二都。W6T中华典藏网

圳四W6T中华典藏网

末山院前小圳。W6T中华典藏网

应真前小圳W6T中华典藏网

西禅前小圳。W6T中华典藏网

横圳以上一都。W6T中华典藏网

池三W6T中华典藏网

云粤池草市都。W6T中华典藏网

岳公官池W6T中华典藏网

长定官池以上一都。W6T中华典藏网

井十九W6T中华典藏网

苏公井一在登后坊内,一在桂枝坊内,一在万岁寺前,一在官贤坊长官衙前,一在甘液坊,一在盐运司前,一在西察院后,一在断事司前。W6T中华典藏网

道士井县前。W6T中华典藏网

龙龛井府城西北。W6T中华典藏网

惠民二井府前申明旌善亭南,正德六年知府王子言凿。W6T中华典藏网

金鸡井乾元寺内。W6T中华典藏网

广福井城隍庙内。W6T中华典藏网

贵安井草市都。W6T中华典藏网

龙腰井龙腰山下,石刻“苔泉”二字。以下旧属怀安。W6T中华典藏网

仙井广岩山巅,大石浑成,虽不甚深,而冬夏不竭。W6T中华典藏网

桃源井桃源山。W6T中华典藏网

义井社稷坛东。W6T中华典藏网

硖一W6T中华典藏网

石门硖在石门,出诸溪之冲,旧苦水患。万历十年,知县董子行议筑堤障之,未几旋坏。万历二十年,知县周兆圣重筑,亘三十里。W6T中华典藏网

古田县W6T中华典藏网

洋一W6T中华典藏网

倪洋二十二都。W6T中华典藏网

陂二十六W6T中华典藏网

上洋陂四都。W6T中华典藏网

屈斗陂五都。W6T中华典藏网

蒋洋陂W6T中华典藏网

徐洋陂俱十五都。W6T中华典藏网

覆船陂十六都。W6T中华典藏网

邹洋陂W6T中华典藏网

双濑陂俱十七都。W6T中华典藏网

樟尾陂W6T中华典藏网

吴元陂W6T中华典藏网

岩头陂W6T中华典藏网

溪平陂俱十八都。W6T中华典藏网

高头洋陂W6T中华典藏网

陈坑陂俱二十都。W6T中华典藏网

西云陂W6T中华典藏网

平湖陂W6T中华典藏网

溪源陂俱二十一都。W6T中华典藏网

漈下陂二十二都。W6T中华典藏网

东洋陂W6T中华典藏网

上掘陂俱二十五都。W6T中华典藏网

瑞云陂三十一都。W6T中华典藏网

潮潭陂W6T中华典藏网

诸家陂W6T中华典藏网

五峰陂俱四十二都。W6T中华典藏网

感溪陂W6T中华典藏网

小溪陂俱四十五都。W6T中华典藏网

碾洋陂四十六都。W6T中华典藏网

渠一W6T中华典藏网

焕文渠县治北。W6T中华典藏网

井六W6T中华典藏网

义井迎仙桥西,宋知县李堪凿。W6T中华典藏网

溪源龙井永乐里,杉洋百丈漈。W6T中华典藏网

华岩井保安里。W6T中华典藏网

龙井崇礼里W6T中华典藏网

吉祥井古田寺前,宋时凿。W6T中华典藏网

双塔井在五保。W6T中华典藏网

闽清县W6T中华典藏网

陂十一W6T中华典藏网

贤良陂邑人陈旸拜石得泉,人获灌溉之利甚溥,旸尝应贤良科,因名,在昇平坊。W6T中华典藏网

梅洋陂和丰坊。W6T中华典藏网

郑峬陂二都。W6T中华典藏网

滤口陂五都。W6T中华典藏网

横宅陂七都。W6T中华典藏网

连溪陂W6T中华典藏网

溪源陂俱九都。W6T中华典藏网

林峬陂十一都。W6T中华典藏网

仁王陂十四都。W6T中华典藏网

白洋陂十六都。W6T中华典藏网

樊岭陂十七都。W6T中华典藏网

井一W6T中华典藏网

古井在昇平坊。W6T中华典藏网

长乐县W6T中华典藏网

湖十三W6T中华典藏网

延祥湖湖一带凡两歧:一自兴济桥而东,接岭柄港,一自桥而南,东折,直接龟峰而尽。正统间重浚,深广,潮水往来,可通舟楫。在二都。W6T中华典藏网

桃坑湖九都。W6T中华典藏网

横屿湖近福湖,在十一都。W6T中华典藏网

上沙湖上接荻臣陂,下归鲁堰,在十二都。W6T中华典藏网

郑湖十四都。W6T中华典藏网

宾闾湖十七都、二十三四都界。唐仓曹林鶠舍田为之。W6T中华典藏网

林婆湖十七都。唐天宝间,南郊沙合遂成小湖。W6T中华典藏网

长林湖西流经陈令津湖,达于海。W6T中华典藏网

金漆湖W6T中华典藏网

陈令津湖旧为飞沙所壅,唐县令陈齐贤捐俸买田,开沟泄水,人德之,遂名陈令津。以上俱十九都。W6T中华典藏网

龟湖上接笔架山水,下通于海。在二十都。W6T中华典藏网

严湖唐严光舍田为之,在大宏里。W6T中华典藏网

填沙湖二十四都。W6T中华典藏网

港七W6T中华典藏网

岭柄港宋林安上议开凿,通马江之水以灌田亩,利舟楫,不就。正德丁丑,乡民有举是议,知府叶溥按地,知其难成,遂罢役。W6T中华典藏网

稠港W6T中华典藏网

陈塘港W6T中华典藏网

卓岭港W6T中华典藏网

元祐港宋县令袁正规所开,有黄裳记。以上县治东北。W6T中华典藏网

东港县治东南。W6T中华典藏网

大圳港县治南三都。W6T中华典藏网

浦二十九W6T中华典藏网

湖塍浦W6T中华典藏网

米宠浦W6T中华典藏网

新塘浦W6T中华典藏网

丘四浦W6T中华典藏网

还珠浦以上二都。W6T中华典藏网

王丘浦W6T中华典藏网

白灶浦W6T中华典藏网

鳖石浦W6T中华典藏网

后角浦W6T中华典藏网

银盏浦W6T中华典藏网

渡龙浦W6T中华典藏网

坂塘浦W6T中华典藏网

官堰浦W6T中华典藏网

古塘浦W6T中华典藏网

师娘浦W6T中华典藏网

浦口小浦W6T中华典藏网

丁笼浦W6T中华典藏网

桥头浦W6T中华典藏网

蛎壳浦W6T中华典藏网

龙臂浦W6T中华典藏网

朱湖高浦以上三都。W6T中华典藏网

赵塘浦W6T中华典藏网

芦荨浦W6T中华典藏网

官塘浦W6T中华典藏网

孤塘浦W6T中华典藏网

九石浦W6T中华典藏网

车下浦W6T中华典藏网

圳充埔W6T中华典藏网

孤洲浦以上四都。W6T中华典藏网

塘二十二W6T中华典藏网

大塘知县徐谟筑。W6T中华典藏网

古浐斗门塘元延祐间疏凿,承福清界及五都、八都各陂水。以上在七都。W6T中华典藏网

前曾塘W6T中华典藏网

丁塘以上八都。W6T中华典藏网

凌古塘九都。W6T中华典藏网

沙径斗门塘W6T中华典藏网

普塘W6T中华典藏网

斗门海塘以上十都。W6T中华典藏网

屿南斗门塘十都。W6T中华典藏网

东洋塘W6T中华典藏网

西洋塘W6T中华典藏网

郑湖塘W6T中华典藏网

崔塘W6T中华典藏网

海路塘宋时筑。W6T中华典藏网

闾山塘以上十四都。W6T中华典藏网

漳港塘十五都。W6T中华典藏网

董塘十六都。W6T中华典藏网

南网塘十八都。W6T中华典藏网

岭口上塘W6T中华典藏网

倪塘通西湖水。W6T中华典藏网

林简塘注龙潭水,以上方安里。W6T中华典藏网

上湖石塘二十三都。W6T中华典藏网

屈尺塘二十四都。W6T中华典藏网

溪六W6T中华典藏网

丘溪八都。W6T中华典藏网

沙坂后洋溪W6T中华典藏网

黄弄溪以上九都。W6T中华典藏网

获洋王背大溪W6T中华典藏网

中圳刘背二溪以上十三都。W6T中华典藏网

堰二W6T中华典藏网

镜石何师新三堰合为十一都。W6T中华典藏网

嘉禾大石新城屯四堰合为一十一都。W6T中华典藏网

洋一W6T中华典藏网

福船洋内有横直三沟,可通潮,注大塘水,在二十一都。W6T中华典藏网

陂六W6T中华典藏网

荻芦陂七都。W6T中华典藏网

新田陂W6T中华典藏网

灌洋陂W6T中华典藏网

周陂以上八都。W6T中华典藏网

章陂W6T中华典藏网

童溪陂以上十九都。W6T中华典藏网

沟七W6T中华典藏网

福田沟十都。W6T中华典藏网

崔塘洋沟十四都。W6T中华典藏网

元祐沟十五都。W6T中华典藏网

承天沟W6T中华典藏网

韩塘沟W6T中华典藏网

百石沟以上十六都。W6T中华典藏网

大官沟二十三都。W6T中华典藏网

圳二W6T中华典藏网

晋塘洋圳十都,接十四都界。W6T中华典藏网

横圳十三都。W6T中华典藏网

埭三W6T中华典藏网

保丰塘埭县北方安。W6T中华典藏网

晋溪浦埭县西南通淡潮。W6T中华典藏网

河头浦埭县南。W6T中华典藏网

坑五W6T中华典藏网

白芒坑W6T中华典藏网

溪口三坑十三都。W6T中华典藏网

金冬坑方安里。W6T中华典藏网

堤十W6T中华典藏网

大唐堤W6T中华典藏网

石濑堤以上七都。W6T中华典藏网

湖前堤W6T中华典藏网

普塘堤十都,接十三都界。W6T中华典藏网

海塘堤W6T中华典藏网

旒山塘堤W6T中华典藏网

前塘堤W6T中华典藏网

后崎塘堤W6T中华典藏网

东西二堤以上十四都。W6T中华典藏网

井六W6T中华典藏网

杨井县西南一十余步。W6T中华典藏网

衙里井县西隅三十余步。W6T中华典藏网

天妃宫大井县西四十余步。W6T中华典藏网

龙井十都,龙泉院山。W6T中华典藏网

仙井十四都,仙人峰下。W6T中华典藏网

灵井十九都。W6T中华典藏网

连江县W6T中华典藏网

湖一W6T中华典藏网

东塘湖隋开皇间,邑人林峣等舍田为湖,周一十里。岁久壅阏,半为民田。唐咸通初,县令刘逵奏复之;宋淳化初,县令鞠仲谋增修。在钦平下里。W6T中华典藏网

塘八十W6T中华典藏网

县前塘W6T中华典藏网

三脚塘W6T中华典藏网

方崎里塘W6T中华典藏网

下塘W6T中华典藏网

四木臭洋塘W6T中华典藏网

赤炉塘W6T中华典藏网

双木黄塘W6T中华典藏网

双木柴桥塘W6T中华典藏网

北禅小崎塘W6T中华典藏网

兴庆前墥头五石塘W6T中华典藏网

黄贾塘W6T中华典藏网

县前大渠塘W6T中华典藏网

王塘W6T中华典藏网

小屿塘W6T中华典藏网

浦下塘以上钦平上里。W6T中华典藏网

小桥塘W6T中华典藏网

四木臭上下路塘W6T中华典藏网

后坂王前塘W6T中华典藏网

毗田屯后大渠塘W6T中华典藏网

毗田屯塘W6T中华典藏网

双碑塘W6T中华典藏网

县东大渠塘W6T中华典藏网

赤炉洋塘W6T中华典藏网

后榄塘W6T中华典藏网

王蚕洋塘W6T中华典藏网

后塘W6T中华典藏网

西林寺塘以下钦平下里。W6T中华典藏网

师子塘W6T中华典藏网

龙山茭湖新塘W6T中华典藏网

水苋塘W6T中华典藏网

王浦塘有斗门。以上嘉贤下里。W6T中华典藏网

峡塘W6T中华典藏网

水合塘W6T中华典藏网

洗马塘W6T中华典藏网

大小柘塘W6T中华典藏网

松坞塘以上二十九都。W6T中华典藏网

秦塘W6T中华典藏网

多爻塘W6T中华典藏网

王塘有斗门。W6T中华典藏网

荐福塘W6T中华典藏网

师姑塘以上新安里。W6T中华典藏网

高梁大塘有斗门。W6T中华典藏网

湖探塘W6T中华典藏网

童桥塘有南北斗门。W6T中华典藏网

官庄塘W6T中华典藏网

陈舍后塘W6T中华典藏网

长浦塘W6T中华典藏网

郑崎塘W6T中华典藏网

城门塘W6T中华典藏网

石桥塘W6T中华典藏网

可塘W6T中华典藏网

黄崎塘有斗门。W6T中华典藏网

统军塘W6T中华典藏网

外塍塘有斗门。以上安庆里。W6T中华典藏网

横坑塘W6T中华典藏网

刘舍塘W6T中华典藏网

董舍前塘W6T中华典藏网

外埕塘以上永贵里。W6T中华典藏网

乌烂塘安德里。W6T中华典藏网

王孙塘W6T中华典藏网

管渎二塘以上保安里。W6T中华典藏网

橘木塘W6T中华典藏网

土花塘以上建兴里。W6T中华典藏网

下廉塘W6T中华典藏网

官桥塘以上集政上里。W6T中华典藏网

前塘光临里。W6T中华典藏网

古塘W6T中华典藏网

林湖塘以上清河里。W6T中华典藏网

圆塘嘉贤上里。W6T中华典藏网

王塘W6T中华典藏网

乌石塘W6T中华典藏网

刘家洞塘W6T中华典藏网

罗喝塘W6T中华典藏网

大门塘W6T中华典藏网

括塘W6T中华典藏网

括大塘W6T中华典藏网

层屈塘W6T中华典藏网

官路塘W6T中华典藏网

猛浦塘以上仁贤里。W6T中华典藏网

溪一W6T中华典藏网

小涸溪安德里。W6T中华典藏网

坝三十四W6T中华典藏网

财溪坝嘉贤下里。W6T中华典藏网

龙潭坝新安里。W6T中华典藏网

澄岩坝W6T中华典藏网

西泄坝以上安庆里。W6T中华典藏网

大潭坝永贵里。W6T中华典藏网

张坂坝W6T中华典藏网

王宅坝W6T中华典藏网

炉冲坝W6T中华典藏网

小洄坝W6T中华典藏网

中圳坝以上光临里。W6T中华典藏网

澄田坝安仁里。W6T中华典藏网

大坝嘉贤上里。W6T中华典藏网

东塘溪坝W6T中华典藏网

洋门坝W6T中华典藏网

柴蛇坝W6T中华典藏网

神宫坂坝W6T中华典藏网

王坂坝W6T中华典藏网

东湾村坝W6T中华典藏网

纠泉坝W6T中华典藏网

神宫后坝W6T中华典藏网

南洋石滩坝W6T中华典藏网

石峡神宫坝W6T中华典藏网

郑门前坂坝W6T中华典藏网

溪柄翁前坝W6T中华典藏网

南山坝W6T中华典藏网

陈趣坝W6T中华典藏网

新洋坝以上贤义里。W6T中华典藏网

石峡坝W6T中华典藏网

大溪坝W6T中华典藏网

溪东坝W6T中华典藏网

凤山坝W6T中华典藏网

溪东大坝以上仁贤里。W6T中华典藏网

溪西坝W6T中华典藏网

乌石坝以上安定里。W6T中华典藏网

圳十五W6T中华典藏网

牛圳W6T中华典藏网

龙泉圳W6T中华典藏网

荻芦岭圳W6T中华典藏网

西桥圳W6T中华典藏网

西川圳以上新安里。W6T中华典藏网

孙圳W6T中华典藏网

官田圳以上永贵里。W6T中华典藏网

水洋中圳W6T中华典藏网

竹桥师姑圳W6T中华典藏网

南塘圳以上安庆里。W6T中华典藏网

郑塘圳W6T中华典藏网

官圳W6T中华典藏网

后塘圳W6T中华典藏网

南般圳以上安德里。W6T中华典藏网

古圳光临里。W6T中华典藏网

井二十一W6T中华典藏网

美政井县东。W6T中华典藏网

傅公井儒学东北隅。W6T中华典藏网

尼山井儒学尼山堂北。W6T中华典藏网

龙兴井龙兴观。W6T中华典藏网

河山井河山庵。W6T中华典藏网

化龙井钦平上里。W6T中华典藏网

西宫井祐圣宫。W6T中华典藏网

童井安德里。W6T中华典藏网

炼丹井安德里章仙峰。W6T中华典藏网

九井一长街,一钦平里天王寺南,一旧社坛巷口,一大街西,一大街东,一大街中兴贤坊,一仁寿境,一兴贤云路口,一仙花宫南。W6T中华典藏网

朱砂井县北。W6T中华典藏网

后崎井二十九都。W6T中华典藏网

五泉井W6T中华典藏网

罗源县W6T中华典藏网

塘一W6T中华典藏网

余家塘县东隅。W6T中华典藏网

渠一W6T中华典藏网

永利渠宋庆历间,县令陈偁凿。W6T中华典藏网

坝一W6T中华典藏网

南庄坝县治西南半里。源出囗囗山并金钟潭,合流入南岸洋。W6T中华典藏网

坝一W6T中华典藏网

蒋坑坝县治西南半里。源出蒋山,流达县前。W6T中华典藏网

井八W6T中华典藏网

仁寿井县东仁寿坊左。W6T中华典藏网

仙泉井祐圣宫右。W6T中华典藏网

旧社稷井县西四十步。W6T中华典藏网

城隍井W6T中华典藏网

玉峰堂井县西五十步。W6T中华典藏网

水陆寺井县西笃行坊内,周显德间浚。W6T中华典藏网

孝井孝行坊内。W6T中华典藏网

南岸井莲花山下。W6T中华典藏网

永福县W6T中华典藏网

湖一W6T中华典藏网

白叶湖康元里。W6T中华典藏网

塘五W6T中华典藏网

官腊二塘永安里。W6T中华典藏网

嵩口塘W6T中华典藏网

峬塘以上保德里。W6T中华典藏网

大邹官塘英达里。W6T中华典藏网

陂一W6T中华典藏网

后黄陂康元里。W6T中华典藏网

井三W6T中华典藏网

古井城中。W6T中华典藏网

虹井城中。W6T中华典藏网

香泉井二十七都。W6T中华典藏网

福清县W6T中华典藏网

湖三W6T中华典藏网

竹湖光贤里。W6T中华典藏网

北湖新宁里。W6T中华典藏网

三十六脚湖其湖水清碧,有荷花发生于中,鼋鳌鱼鳖甚番。在海下里海坛山之内。W6T中华典藏网

港一W6T中华典藏网

香岩五峰港万安里。W6T中华典藏网

塘九十七W6T中华典藏网

东西二塘永东里。W6T中华典藏网

官塘修仁里。W6T中华典藏网

凤塘W6T中华典藏网

愿塘以上浔洋里。W6T中华典藏网

后塘永宾里。W6T中华典藏网

王洋塘W6T中华典藏网

后塘以上方民里。W6T中华典藏网

西陂塘W6T中华典藏网

东陂塘W6T中华典藏网

古龙塘以上方成里。W6T中华典藏网

郭塘W6T中华典藏网

麻车塘W6T中华典藏网

陈坑塘W6T中华典藏网

刘坑塘以上福唐。W6T中华典藏网

新塘W6T中华典藏网

蟹塘以上化北里。W6T中华典藏网

郑塘W6T中华典藏网

垆洋塘W6T中华典藏网

倪宅塘W6T中华典藏网

潘占塘W6T中华典藏网

曹塘W6T中华典藏网

白塘W6T中华典藏网

福坑塘W6T中华典藏网

葛坑塘W6T中华典藏网

信坑塘W6T中华典藏网

龙潭应塘W6T中华典藏网

东一龙塘以上平北里。W6T中华典藏网

木塘W6T中华典藏网

括塘W6T中华典藏网

木椎塘以上并得里。W6T中华典藏网

占计塘闽忠懿王筑。W6T中华典藏网

黄蘗海塘W6T中华典藏网

洪塘W6T中华典藏网

萧塘以上隆仁里。W6T中华典藏网

吴田塘W6T中华典藏网

寺家塘W6T中华典藏网

郭塘W6T中华典藏网

桑塘W6T中华典藏网

鳗坑塘以上化南里。W6T中华典藏网

嘉塘W6T中华典藏网

缺塘W6T中华典藏网

马屈塘W6T中华典藏网

高岑塘W6T中华典藏网

林子洋塘W6T中华典藏网

江阴塘W6T中华典藏网

道场塘以上江阴里。W6T中华典藏网

陈塘W6T中华典藏网

林塘W6T中华典藏网

沈塘W6T中华典藏网

潘塘W6T中华典藏网

薛塘以上临江里。W6T中华典藏网

东禅塘宋刘逢舍地筑。W6T中华典藏网

石臼坑塘W6T中华典藏网

漳塘W6T中华典藏网

池家塘W6T中华典藏网

林陂塘W6T中华典藏网

场前塘W6T中华典藏网

黄塘W6T中华典藏网

林塘以上万安里。W6T中华典藏网

横塘光贤里。W6T中华典藏网

镜塘W6T中华典藏网

后塘W6T中华典藏网

姚塘W6T中华典藏网

戴塘W6T中华典藏网

王塘以上清源里。W6T中华典藏网

官塘W6T中华典藏网

牛天塘W6T中华典藏网

麻昌塘W6T中华典藏网

马槽塘W6T中华典藏网

加塘W6T中华典藏网

游塘W6T中华典藏网

施塘W6T中华典藏网

洪塘以上方兴里。W6T中华典藏网

游塘W6T中华典藏网

莲荷塘以上永福里。W6T中华典藏网

如塘W6T中华典藏网

官塘W6T中华典藏网

径塘W6T中华典藏网

南湾塘W6T中华典藏网

笋坑塘W6T中华典藏网

下莲塘W6T中华典藏网

牛台塘W6T中华典藏网

横溪塘W6T中华典藏网

桥头塘W6T中华典藏网

孤诘塘以上清远里。W6T中华典藏网

乌焦塘W6T中华典藏网

竹头塘W6T中华典藏网

宅舍塘W6T中华典藏网

白鲛塘W6T中华典藏网

磨洋塘W6T中华典藏网

周重塘W6T中华典藏网

梁塘W6T中华典藏网

前塘W6T中华典藏网

古塘W6T中华典藏网

章塘W6T中华典藏网

兴塘以上善福里。W6T中华典藏网

溪一W6T中华典藏网

龙溪新宁里。W6T中华典藏网

洋五W6T中华典藏网

松潭洋仁寿里。W6T中华典藏网

大湖洋跨浔洋、隆仁、福唐三里。W6T中华典藏网

灵石白麟洋W6T中华典藏网

灵石蟹屿洋W6T中华典藏网

绵亭洋以上光贤里。W6T中华典藏网

陂一百三十二W6T中华典藏网

溪田陂W6T中华典藏网

洞子陂W6T中华典藏网

石塍陂W6T中华典藏网

后塘陂W6T中华典藏网

刘洋陂W6T中华典藏网

郑前陂以上修仁里。W6T中华典藏网

郑神陂W6T中华典藏网

赌饮陂W6T中华典藏网

上牙陂W6T中华典藏网

两尽陂W6T中华典藏网

神宫陂以上仁寿里。W6T中华典藏网

建临陂W6T中华典藏网

龙潭陂W6T中华典藏网

东溪陂W6T中华典藏网

择善院前陂以上永宾里。W6T中华典藏网

程溪陂方成里。W6T中华典藏网

王粤陂平南里。W6T中华典藏网

古塘陂W6T中华典藏网

秋芦陂W6T中华典藏网

箫塘陂W6T中华典藏网

前门陂W6T中华典藏网

郑塘陂以上隆仁里。W6T中华典藏网

灵石前陂W6T中华典藏网

洪福庄陂W6T中华典藏网

应天院前陂W6T中华典藏网

朱步岭陂W6T中华典藏网

卓岭陂W6T中华典藏网

溪田陂W6T中华典藏网

西洋陂以上万安里。W6T中华典藏网

元符陂唐天宝间置,又名天宝陂。宋元符中,知县庄柔正修之,镕铜汁以固其基。新丰里。W6T中华典藏网

苏溪陂W6T中华典藏网

法海陂W6T中华典藏网

漆林白獭陂唐黄蘗僧所开。W6T中华典藏网

后溪陂W6T中华典藏网

林塘陂W6T中华典藏网

东渡陂以上光贤里。W6T中华典藏网

石塘陂文兴里。宋祥符中,知县郎简筑,一名祥符陂。宋林希逸,明郑善夫有记。W6T中华典藏网

黄陂W6T中华典藏网

庆陂W6T中华典藏网

陀陂W6T中华典藏网

马陂W6T中华典藏网

姚陂W6T中华典藏网

姚下陂W6T中华典藏网

石蛇陂W6T中华典藏网

万安陂W6T中华典藏网

后陈陂W6T中华典藏网

上姚陂以上清源里。W6T中华典藏网

潘陂W6T中华典藏网

严陂W6T中华典藏网

莒陂W6T中华典藏网

天竹陂W6T中华典藏网

木溪陂W6T中华典藏网

玉金陂W6T中华典藏网

薛洋陂以上方兴里。W6T中华典藏网

新洋陂W6T中华典藏网

岭口陂W6T中华典藏网

下洋陂W6T中华典藏网

龙潭陂W6T中华典藏网

潘兜陂W6T中华典藏网

张洋陂W6T中华典藏网

大洋陂W6T中华典藏网

景洋陂W6T中华典藏网

段平陂W6T中华典藏网

里头洋陂W6T中华典藏网

长潭陂W6T中华典藏网

北洋陂W6T中华典藏网

南洋陂W6T中华典藏网

郭陂W6T中华典藏网

张陂W6T中华典藏网

程陂W6T中华典藏网

新陂W6T中华典藏网

董陂W6T中华典藏网

吴陂W6T中华典藏网

官陂W6T中华典藏网

小陂W6T中华典藏网

简陂W6T中华典藏网

游陂W6T中华典藏网

磨陂W6T中华典藏网

龙溪陂W6T中华典藏网

师姑陂W6T中华典藏网

大莒陂W6T中华典藏网

文殊陂W6T中华典藏网

下宅陂W6T中华典藏网

大洋陂W6T中华典藏网

周陂W6T中华典藏网

溪西陂W6T中华典藏网

郑马陇陂W6T中华典藏网

龙陂以上新宁里。W6T中华典藏网

膳陂W6T中华典藏网

马陂W6T中华典藏网

陈陂W6T中华典藏网

岩陂W6T中华典藏网

许陂W6T中华典藏网

西陂W6T中华典藏网

滩陂W6T中华典藏网

王陂W6T中华典藏网

翁前陂W6T中华典藏网

漳塘陂W6T中华典藏网

小洋陂W6T中华典藏网

里洋陂W6T中华典藏网

双亩陂W6T中华典藏网

昆仓陂W6T中华典藏网

寺后陂W6T中华典藏网

章东陂W6T中华典藏网

百众陂W6T中华典藏网

曾舍前陂以上永福里。W6T中华典藏网

林陂W6T中华典藏网

高陂W6T中华典藏网

屯塘高陂W6T中华典藏网

基陂W6T中华典藏网

东圳陂W6T中华典藏网

后塘陂W6T中华典藏网

贯林陂W6T中华典藏网

东下陂W6T中华典藏网

窑斜陂W6T中华典藏网

黄沙陂W6T中华典藏网

南洋陂W6T中华典藏网

湖潭陂W6T中华典藏网

北洋陂W6T中华典藏网

郑塘陂W6T中华典藏网

赵塘陂W6T中华典藏网

官洋陂W6T中华典藏网

后溪陂W6T中华典藏网

卢塘陂W6T中华典藏网

郑平陂W6T中华典藏网

陂头陂W6T中华典藏网

卓宅陂以上清远里。W6T中华典藏网

无患陂W6T中华典藏网

张塘陂W6T中华典藏网

杜蒿陂W6T中华典藏网

田源陂W6T中华典藏网

林塘陂以上善福里。W6T中华典藏网

沟五W6T中华典藏网

南沟W6T中华典藏网

中沟W6T中华典藏网

北沟W6T中华典藏网

横沟W6T中华典藏网

赤漏沟以上浔洋里。W6T中华典藏网

坑三W6T中华典藏网

郑坑化北里。W6T中华典藏网

大松坑隆仁里。W6T中华典藏网

南坑新宁里。W6T中华典藏网

坝一W6T中华典藏网

马栖坝永福里。W6T中华典藏网

槽一W6T中华典藏网

琵琶槽形如琵琶,故名,在永东里。W6T中华典藏网

渚一W6T中华典藏网

黄蘗郑渚田宋天禧间,僧履元置。堤其上,望之若长坂,外捍内防,日与风涛为敌。在万安里。W6T中华典藏网

井十一W6T中华典藏网

仙井一在石竹山,一在天竹寺,一在径江,一在烽火山,一在瑞岩山。W6T中华典藏网

拜井在井得里。相传闽王审知拜而得泉处。W6T中华典藏网

石井永东里。W6T中华典藏网

瑞峰井瑞岩普光塔西。W6T中华典藏网

丹井福真观道士林知源丹井。W6T中华典藏网

龙井黄蘗山石穴出水。W6T中华典藏网

通海井瑞岩山。W6T中华典藏网

论曰:尝考周礼,遂人掌邦野,千夫有浍,万夫有川,稻人掌稼,下地有潴以蓄水,有坊以止水,有沟以荡水,其画甚详,其制甚备,所以水旱不能为之灾。而太史之书有年亡绝也。自井田废而沟洫随之,其法大坏,一遇水旱,民皆待命于天,相率为不终岁之计而已。我国家先民之事,以水利领之臬大夫,诚重之也。百年以来,寖失初意,星言之驾,罔说于郊,即今城西一湖,盘据而积猾,而臬长大夫蒿目焦思,力为议复,乃通神之奸,不令之阻格不已也。鸣呼!君子不以其所养人者害人,奈何朝四暮三,必使为国中之穴开哉?忧民之忧者,愿导利而布之下,斯可矣!W6T中华典藏网