卷十五 食货志一

外史氏日:余读历代史《食货》诸志,于户口之编审,田亩之丈量,赋税之征收,府库之出纳,钱法之铸造亦只言其大概。于国家全盛则日家给人足,于国家末造则曰比户虚耗,苟欲稽其盈虚盛衰之况,则无所依据以确知其数。至于一国之利害与外国相关系,如通商出入、金银滥出之事,则前古之所未有,尤历史之所不及。余观西人治国非必师古,而大率出于《周礼》、《管子》,其于理财之道尤兢兢致意,极之至纤至悉,莫不有册籍以征其实数。其权衡上下,囊括内外以酌盈剂虚,莫不有法。综其政要大别有六:N9N中华典藏网

国多游民则多旷土,农一食百,国胡以富?群工众商,皆利之府,欲问地利,先问业户,是在审户口。N9N中华典藏网

惟正之供,天经地义,洒血报国,名日血税。以天下财治天下事,虽操利权,取之有制,是在核租税。N9N中华典藏网

权一岁入,量人为出,权一岁出,量出为人。多取非盈,寡取非绌,上下流通,无壅无积,是在筹国计。N9N中华典藏网

泰西诸国尽负国债,累千万亿,数无涯际。息有重轻,债别内外,内犹利半,外则弊大,是在考国债。N9N中华典藏网

金银铜外,以楮为币,依附而行。金轻于纸,凭虚而造,纸犹敝屣,轻重由民,莫能棍止,是在权货币。N9N中华典藏网

输出输入,以关为口,利来利往,以市为薮。漏卮不塞,势且倾踣,虽有善者,何法能救,是在稽商务。N9N中华典藏网

六者兼得则理财之道得而国富矣,六者交失则理财之道失而国贫矣。日本维新以来,尤注意于求富,然闻其国用则岁出入不相抵,通商则输出入不相抵,而当路者竭蹶经营,力谋补救,其用心良苦而法亦颇善。观于此者可以知其得失之所在矣,作《食货志》。N9N中华典藏网

产 箍N9N中华典藏网

中古时有户籍,每岁阅口造计帐,六岁大比。而造户籍每户以家长为户主,五家相保,户或逋逃,则责五保。所计之籍,里上之郡,郡上之国,而告之官,统其事于民部省。凡户籍五比则递除远年之籍,其年老应免庸调者咸注于册。自将军主政,封建制定,各君其国,各私其民。惟世禄之家例有编籍,其取之于民无制,户籍之法遂不相统一。逮其末造,游士以浮浪名者日本名无籍游荡之士曰浮浪。辐辏于京、坂、江户之间,卒奉强藩以覆幕府,民皆轻去其乡,户籍益荡然无纪。旧俗专尚世族,贵贱悬绝,诸藩士卒隶于麾下者,皆仰食于平民而不与平民通婚嫁,凡平民禁乘马、禁着屐、禁衣丝绒,别有秽多非人之族,又不得与平民齿。然农、工、商、贾皆平民之业,其他藩主、藩臣逮于神官、僧侣,皆游手而坐食,不啻农之家一而食粟之家六已也。维新以来,废藩为县,凡旧藩诸侯改称为华族,藩士之食世禄者改称为士族,废秽多非人之名,概称为平民,旧日制限悉皆解禁。明治五年四月,大政官布告日:编审户口,当务之急,国有政府,固所以保护人民。然不察民之多寡,何以施治?凡民所以能养生送死、安然无憾者,实由政府保护之故。今之民多有脱籍、漏籍、不得蒙保护者,谓之非国民也可。中叶以还,分疆画界,东西距离,国多异政,户有殊俗,而户籍之法亦从而凌杂。于是人民出彼人此,来往无制,沿袭之久已成习惯。今特制定全国户籍之法,将使全国人民知上下通义。汝众庶其体斯意,毋忽于是。N9N中华典藏网

创编户籍后数有更改,统分为八族:日皇族,日华族,日士族,日卒族,即旧藩时之充兵卒者。别有所谓地士,乃旧藩平民,因其勋劳或赏其材能,特超擢之使与藩臣等列,名曰地士。其后此二类皆改编为平民。日神官,日僧,日尼,日平民。分为五事:日农,日工,日商,日杂业,统官员、学生、医生、神官、僧人各类。日雇人。其法随各府各县分定某区,每区或四五町,或七八村,因地之宜,听从其便。每区分编号数,每号为一户,有一户兼二、三号,亦有二、三户合编一号,随其住宅之大小而分。户有户主,区置户长、副户长,而统辖于府、县、厅官吏。户长依式征收户籍,由户主呈送,将其家亲属姓名、生年月日、职业及氏神宗门一一开载。存户长处,别缮二通。又作总计表及职业表,并呈管辖所。谓距离府县厅较远之地别置一所,分派吏员以管理之。管辖所达之府、县、厅,准户籍式作管内总计表及职业表,将户长所呈一通存厅事,一通押印,并表每六个月呈之太政官,每年正月晦日,户长据现在人数,自月一日始限一百日详为查检,此百目中有增减,于明_f-正月中订正之。每六年则重为编审,注之于册。届六年期,每府、县复详细检查,自二月一日始至五月十五日止,凡一百日。凡人民生死、生者以时报之户长,死者并其葬地亦以时报之户长。移徙,其因事举家移徙者,由邻保、户长达其事由于本贯所辖官厅,官厅受其文达知所住官厅,令编入其籍。有故而还原所者,送籍如其初。或举家移徙不愿改籍者,权认为暂住,注于所居地之暂住册。若同一管内自甲区而入乙区,则由户长达管辖所,管辖所达移住户长,改注甲籍于乙籍。均注于籍。N9N中华典藏网

其旅游暂往者,各携文凭以时查核,过三月以上则当注于所居地之;陪,凡传舍住宿必注名簿,每七日由派出驿员查核,自馀由户长稽查。凡住宿三日以上即告知所居地之户长,其暂住者于管辖所临时注册,编入暂住表,以稽出入、核增减。间月检查,达知府、县、厅。年终汇呈太政官。若三府五港辐辏之处,时时由户长稽察,上告官厅,每间一月即呈之太政官。N9N中华典藏网

行之数年法益精密,今列户籍诸表如左,因其业农者几及半数,并附耕地平均表以便稽其每人耕地之数。若工、若商,并注于表。至物产、工艺,则别详各志中。N9N中华典藏网

户籍表第一明治十年、十一年,无调查确数,故暂阙。十二年系据一月一日调查之数,表中所列数目最末者为单位,其上为十、其上为百、其上为千、其上为万、其上为十万、其上为百万、其上为千万、累至九位则为亿万,如第一表中之合数三五七六八五八四,即系三千五百七十六万八千五百八十四人柏..馀仿斗.。N9N中华典藏网

N9N中华典藏网

类别N9N中华典藏网

明治五年N9N中华典藏网

六年N9N中华典藏网

七年N9N中华典藏网

八年N9N中华典藏网

九年N9N中华典藏网

十二年N9N中华典藏网

N9N中华典藏网

16796158N9N中华典藏网

16891729N9N中华典藏网

17050521N9N中华典藏网

17250420N9N中华典藏网

17419785N9N中华典藏网

18137670N9N中华典藏网

N9N中华典藏网

16314667N9N中华典藏网

16408946N9N中华典藏网

16575157N9N中华典藏网

16747029N9N中华典藏网

16918619N9N中华典藏网

17624539N9N中华典藏网

合计N9N中华典藏网

33110825N9N中华典藏网

33300675N9N中华典藏网

33625678N9N中华典藏网

33997449N9N中华典藏网

34338404N9N中华典藏网

35768584N9N中华典藏网

户籍表第二N9N中华典藏网

N9N中华典藏网

类别N9N中华典藏网

五年N9N中华典藏网

六年N9N中华典藏网

七年N9N中华典藏网

八年N9N中华典藏网

九年N9N中华典藏网

社 数N9N中华典藏网

138123N9N中华典藏网

123705N9N中华典藏网

121806N9N中华典藏网

153037N9N中华典藏网

162782N9N中华典藏网

寺 数N9N中华典藏网

89914N9N中华典藏网

88423N9N中华典藏网

79120N9N中华典藏网

74784N9N中华典藏网

71962N9N中华典藏网

N9N中华典藏网

类痢N9N中华典藏网

五年N9N中华典藏网

六年N9N中华典藏网

七年N9N中华典藏网

八年N9N中华典藏网

九年N9N中华典藏网

户 数N9N中华典藏网

7107841N9N中华典藏网

7050921N9N中华典藏网

7061524N9N中华典藏网

140304N9N中华典藏网

7208146N9N中华典藏网

寄留户数N9N中华典藏网

50409N9N中华典藏网

69556N9N中华典藏网

80254N9N中华典藏网

84964N9N中华典藏网

白籍嘉笛=N9N中华典藏网

N9N中华典藏网

族别N9N中华典藏网

五年N9N中华典藏网

六年N9N中华典藏网

七年N9N中华典藏网

八年N9N中华典藏网

九年N9N中华典藏网

N9N中华典藏网

14N9N中华典藏网

14N9N中华典藏网

15N9N中华典藏网

17N9N中华典藏网

20N9N中华典藏网

皇族N9N中华典藏网

N9N中华典藏网

15N9N中华典藏网

17N9N中华典藏网

17N9N中华典藏网

17N9N中华典藏网

17N9N中华典藏网

合数N9N中华典藏网

29N9N中华典藏网

31N9N中华典藏网

32N9N中华典藏网

34N9N中华典藏网

37N9N中华典藏网

N9N中华典藏网

1300N9N中华典藏网

1387N9N中华典藏网

1405N9N中华典藏网

1404N9N中华典藏网

1433N9N中华典藏网

华族N9N中华典藏网

N9N中华典藏网

1366N9N中华典藏网

1443N9N中华典藏网

1486N9N中华典藏网

1492N9N中华典藏网

1532N9N中华典藏网

合数N9N中华典藏网

2666N9N中华典藏网

2829N9N中华典藏网

2891N9N中华典藏网

2896N9N中华典藏网

2965N9N中华典藏网

N9N中华典藏网

634701N9N中华典藏网

767771N9N中华典藏网

938734N9N中华典藏网

948161N9N中华典藏网

949049N9N中华典藏网

土族N9N中华典藏网

N9N中华典藏网

647466N9N中华典藏网

780797N9N中华典藏网

944531N9N中华典藏网

948210N9N中华典藏网

945735N9N中华典藏网

合数N9N中华典藏网

1282167N9N中华典藏网

1548568N9N中华典藏网

1883265N9N中华典藏网

1896371N9N中华典藏网

1894784N9N中华典藏网

N9N中华典藏网

334407N9N中华典藏网

173654N9N中华典藏网

3769N9N中华典藏网

2200N9N中华典藏网

卒族N9N中华典藏网

N9N中华典藏网

324666N9N中华典藏网

170137N9N中华典藏网

。 3477N9N中华典藏网

2106N9N中华典藏网

合数N9N中华典藏网

659074N9N中华典藏网

343881N9N中华典藏网

7246N9N中华典藏网

4306N9N中华典藏网

N9N中华典藏网

1715N9N中华典藏网

1742N9N中华典藏网

地士N9N中华典藏网

N9N中华典藏网

1601N9N中华典藏网

1628N9N中华典藏网

合数N9N中华典藏网

3316N9N中华典藏网

3380N9N中华典藏网

族别N9N中华典藏网

五年N9N中华典藏网

六年N9N中华典藏网

七年N9N中华典藏网

八年N9N中华典藏网

九年N9N中华典藏网

N9N中华典藏网

52147N9N中华典藏网

38720N9N中华典藏网

4569N9N中华典藏网

1397N9N中华典藏网

49N9N中华典藏网

N9N中华典藏网

N9N中华典藏网

N9N中华典藏网

50336N9N中华典藏网

37399N9N中华典藏网

4345N9N中华典藏网

1368N9N中华典藏网

67N9N中华典藏网

N9N中华典藏网

合数N9N中华典藏网

102477N9N中华典藏网

76119N9N中华典藏网

8914N9N中华典藏网

2765N9N中华典藏网

116N9N中华典藏网

N9N中华典藏网

151677N9N中华典藏网

148807N9N中华典藏网

141390N9N中华典藏网

127737N9N中华典藏网

42710N9N中华典藏网

N9N中华典藏网

N9N中华典藏网

60169N9N中华典藏网

58862N9N中华典藏网

57045N9N中华典藏网

54292N9N中华典藏网

23720N9N中华典藏网

合数N9N中华典藏网

211846N9N中华典藏网

207669N9N中华典藏网

198435N9N中华典藏网

182029N9N中华典藏网

66430N9N中华典藏网

N9N中华典藏网

N9N中华典藏网

N9N中华典藏网

9621N9N中华典藏网

9326N9N中华典藏网

7680N9N中华典藏网

6186N9N中华典藏网

1713N9N中华典藏网

合数N9N中华典藏网

9621N9N中华典藏网

9326N9N中华典藏网

7680N9N中华典藏网

6186N9N中华典藏网

1713N9N中华典藏网

N9N中华典藏网

15620203N9N中华典藏网

15759634N9N中华典藏网

15960636N9N中华典藏网

16169503N9N中华典藏网

16426524N9N中华典藏网

平民N9N中华典藏网

N9N中华典藏网

15219426N9N中华典藏网

15349238N9N中华典藏网

15556579N9N中华典藏网

15733359N9N中华典藏网

15945835N9N中华典藏网

合数N9N中华典藏网

30839629N9N中华典藏网

31108872N9N中华典藏网

31517215N9N中华典藏网

31902862N9N中华典藏网

32372359N9N中华典藏网

N9N中华典藏网

16796158N9N中华典藏网

16891729N9N中华典藏网

17050521N9N中华典藏网

17250420N9N中华典藏网

17419785N9N中华典藏网

总计N9N中华典藏网

N9N中华典藏网

16314667N9N中华典藏网

16408946N9N中华典藏网

16575157N9N中华典藏网

16747029N9N中华典藏网

16918619N9N中华典藏网

合数N9N中华典藏网

33110825N9N中华典藏网

33300675N9N中华典藏网

33575648N9N中华典藏网

33997449N9N中华典藏网

34338404N9N中华典藏网

户籍表第四N9N中华典藏网

N9N中华典藏网

类别N9N中华典藏网

五年N9N中华典藏网

六年N9N中华典藏网

七年N9N中华典藏网

八年N9N中华典藏网

九年N9N中华典藏网

N9N中华典藏网

6850315N9N中华典藏网

6807693N9N中华典藏网

6850337N9N中华典藏网

6945565N9N中华典藏网

6986339N9N中华典藏网

户主N9N中华典藏网

N9N中华典藏网

176882N9N中华典藏网

259183N9N中华典藏网

277601N9N中华典藏网

290N9N中华典藏网

297697N9N中华典藏网

合数N9N中华典藏网

7027197N9N中华典藏网

7066876N9N中华典藏网

9947N9N中华典藏网

7236278N9N中华典藏网

7284036N9N中华典藏网

N9N中华典藏网

N9N中华典藏网

6572316N9N中华典藏网

6718288N9N中华典藏网

N9N中华典藏网

290863N9N中华典藏网

414429N9N中华典藏网

426884N9N中华典藏网

446518N9N中华典藏网

出生N9N中华典藏网

N9N中华典藏网

278198N9N中华典藏网

395058N9N中华典藏网

409229N9N中华典藏网

422608N9N中华典藏网

合数N9N中华典藏网

569034N9N中华典藏网

809487N9N中华典藏网

836113N9N中华典藏网

869126N9N中华典藏网

N9N中华典藏网

208092N9N中华典藏网

340872N9N中华典藏网

357759N9N中华典藏网

338271N9N中华典藏网

死亡N9N中华典藏网

N9N中华典藏网

197312N9N中华典藏网

319822N9N中华典藏网

338894N9N中华典藏网

316291N9N中华典藏网

合数N9N中华典藏网

405404N9N中华典藏网

660694N9N中华典藏网

696653N9N中华典藏网

654562N9N中华典藏网

N9N中华典藏网

1924N9N中华典藏网

2151N9N中华典藏网

弃儿N9N中华典藏网

N9N中华典藏网

1768N9N中华典藏网

1938N9N中华典藏网

合数N9N中华典藏网

3692N9N中华典藏网

4098N9N中华典藏网

N9N中华典藏网

66174N9N中华典藏网

89985N9N中华典藏网

101912N9N中华典藏网

脱籍N9N中华典藏网

N9N中华典藏网

20560N9N中华典藏网

29141N9N中华典藏网

32517N9N中华典藏网

合数N9N中华典藏网

86734N9N中华典藏网

119126N9N中华典藏网

134429N9N中华典藏网

N9N中华典藏网

12N9N中华典藏网

5N9N中华典藏网

6N9N中华典藏网

无籍N9N中华典藏网

N9N中华典藏网

7N9N中华典藏网

1N9N中华典藏网

合数N9N中华典藏网

19N9N中华典藏网

5N9N中华典藏网

7N9N中华典藏网

八十N9N中华典藏网

N9N中华典藏网

422N9N中华典藏网

647N9N中华典藏网

N9N中华典藏网

以上N9N中华典藏网

N9N中华典藏网

195N9N中华典藏网

315N9N中华典藏网

除籍N9N中华典藏网

合数N9N中华典藏网

617N9N中华典藏网

962N9N中华典藏网

户籍表第五N9N中华典藏网

N9N中华典藏网

职别、N9N中华典藏网

六年N9N中华典藏网

七年N9N中华典藏网

八年N9N中华典藏网

九年N9N中华典藏网

N9N中华典藏网

8121060N9N中华典藏网

8069545N9N中华典藏网

7968180N9N中华典藏网

8237682N9N中华典藏网

N9N中华典藏网

N9N中华典藏网

7175410N9N中华典藏网

7184229N9N中华典藏网

7134257N9N中华典藏网

7398431N9N中华典藏网

合数N9N中华典藏网

15296470N9N中华典藏网

15253774N9N中华典藏网

25102437N9N中华典藏网

15636113N9N中华典藏网

N9N中华典藏网

519765N9N中华典藏网

531533N9N中华典藏网

548298N9N中华典藏网

554718N9N中华典藏网

N9N中华典藏网

N9N中华典藏网

153714N9N中华典藏网

160854N9N中华典藏网

161262N9N中华典藏网

180592N9N中华典藏网

合数N9N中华典藏网

673479N9N中华典藏网

692387N9N中华典藏网

709560N9N中华典藏网

735310N9N中华典藏网

N9N中华典藏网

808951N9N中华典藏网

823437N9N中华典藏网

822805N9N中华典藏网

848312N9N中华典藏网

N9N中华典藏网

N9N中华典藏网

458450N9N中华典藏网

459226N9N中华典藏网

462691N9N中华典藏网

489848N9N中华典藏网

合数N9N中华典藏网

1267401N9N中华典藏网

1282663N9N中华典藏网

1285496N9N中华典藏网

1338;160N9N中华典藏网

N9N中华典藏网

1009572N9N中华典藏网

1029438N9N中华典藏网

1049362N9N中华典藏网

1078353N9N中华典藏网

杂业N9N中华典藏网

N9N中华典藏网

745491N9N中华典藏网

755072N9N中华典藏网

780768N9N中华典藏网

806308N9N中华典藏网

合数N9N中华典藏网

1755463N9N中华典藏网

1784510N9N中华典藏网

1830130N9N中华典藏网

1884661N9N中华典藏网

N9N中华典藏网

181188N9N中华典藏网

173371N9N中华典藏网

172285N9N中华典藏网

190325N9N中华典藏网

雇人N9N中华典藏网

N9N中华典藏网

119425N9N中华典藏网

111862N9N中华典藏网

117297N9N中华典藏网

130126N9N中华典藏网

合数N9N中华典藏网

300613N9N中华典藏网

285133N9N中华典藏网

289582N9N中华典藏网

330451N9N中华典藏网

户籍表第六十二年一月一日现在之教N9N中华典藏网

类别N9N中华典藏网

府县名N9N中华典藏网

N9N中华典藏网

N9N中华典藏网

合计N9N中华典藏网

东京N9N中华典藏网

479274N9N中华典藏网

474517N9N中华典藏网

935791N9N中华典藏网

京都N9N中华典藏网

408470N9N中华典藏网

405788N9N中华典藏网

814258N9N中华典藏网

大坂N9N中华典藏网

286970N9N中华典藏网

291300N9N中华典藏网

578270N9N中华典藏网

神奈川N9N中华典藏网

385201N9N中华典藏网

369409N9N中华典藏网

754610N9N中华典藏网

兵库N9N中华典藏网

699260N9N中华典藏网

671460N9N中华典藏网

1370720N9N中华典藏网

长崎N9N中华典藏网

605091N9N中华典藏网

587043N9N中华典藏网

1530N9N中华典藏网

新渴N9N中华典藏网

765449N9N中华典藏网

765263N9N中华典藏网

1530N9N中华典藏网

琦玉N9N中华典藏网

458433N9N中华典藏网

471506N9N中华典藏网

929939N9N中华典藏网

千叶N9N中华典藏网

558882N9N中华典藏网

540794N9N中华典藏网

1099676N9N中华典藏网

茨城N9N中华典藏网

449682N9N中华典藏网

438275N9N中华典藏网

887957N9N中华典藏网

群马N9N中华典藏网

288225N9N中华典藏网

285759N9N中华典藏网

573984N9N中华典藏网

枥木N9N中华典藏网

285956N9N中华典藏网

284887N9N中华典藏网

570843N9N中华典藏网

N9N中华典藏网

482612N9N中华典藏网

473136N9N中华典藏网

955748N9N中华典藏网

三重N9N中华典藏网

418097N9N中华典藏网

416796N9N中华典藏网

834893N9N中华典藏网

爱知N9N中华典藏网

644214N9N中华典藏网

651238N9N中华典藏网

1295452N9N中华典藏网

静冈N9N中华典藏网

497457N9N中华典藏网

483309N9N中华典藏网

980766N9N中华典藏网

山梨N9N中华典藏网

195049N9N中华典藏网

196074N9N中华典藏网

391123N9N中华典藏网

滋贺N9N中华典藏网

361737N9N中华典藏网

368156N9N中华典藏网

729873N9N中华典藏网

岐阜N9N中华典藏网

423141N9N中华典藏网

408746N9N中华典藏网

831887N9N中华典藏网

长野N9N中华典藏网

496973N9N中华典藏网

489104N9N中华典藏网

986077N9N中华典藏网

宫城N9N中华典藏网

319289N9N中华典藏网

297592N9N中华典藏网

616881N9N中华典藏网

福岛N9N中华典藏网

410871N9N中华典藏网

393995N9N中华典藏网

804866N9N中华典藏网

类别N9N中华典藏网

府县名N9N中华典藏网

N9N中华典藏网

N9N中华典藏网

合计N9N中华典藏网

岩手N9N中华典藏网

305338N9N中华典藏网

286956N9N中华典藏网

572294N9N中华典藏网

青森N9N中华典藏网

242009N9N中华典藏网

226508N9N中华典藏网

468517N9N中华典藏网

山形N9N中华典藏网

343533N9N中华典藏网

337647N9N中华典藏网

681180N9N中华典藏网

秋田N9N中华典藏网

327237N9N中华典藏网

293893N9N中华典藏网

621130N9N中华典藏网

石川N9N中华典藏网

936675N9N中华典藏网

916136N9N中华典藏网

1852811N9N中华典藏网

岛根N9N中华典藏网

530930N9N中华典藏网

503651N9N中华典藏网

1034581N9N中华典藏网

冈山N9N中华典藏网

523098N9N中华典藏网

478122N9N中华典藏网

1001220N9N中华典藏网

广岛N9N中华典藏网

619575N9N中华典藏网

588372N9N中华典藏网

1207947N9N中华典藏网

山口N9N中华典藏网

448292N9N中华典藏网

427315N9N中华典藏网

875607N9N中华典藏网

和歌山N9N中华典藏网

304133N9N中华典藏网

297942N9N中华典藏网

602075N9N中华典藏网

爱媛N9N中华典藏网

737742N9N中华典藏网

694913N9N中华典藏网

1432655N9N中华典藏网

高知N9N中华典藏网

614878N9N中华典藏网

570886N9N中华典藏网

1185764N9N中华典藏网

福冈N9N中华典藏网

552803N9N中华典藏网

534801N9N中华典藏网

1087604N9N中华典藏网

大分N9N中华典藏网

369305N9N中华典藏网

358810N9N中华典藏网

728115N9N中华典藏网

熊本N9N中华典藏网

490643N9N中华典藏网

490698N9N中华典藏网

981341N9N中华典藏网

鹿儿岛N9N中华典藏网

636518N9N中华典藏网

619016N9N中华典藏网

1261909N9N中华典藏网

冲绳N9N中华典藏网

154394N9N中华典藏网

156151N9N中华典藏网

3.10545N9N中华典藏网

开拓使N9N中华典藏网

80089N9N中华典藏网

78526N9N中华典藏网

158615N9N中华典藏网

小笠原岛N9N中华典藏网

145N9N中华典藏网

49N9N中华典藏网

194N9N中华典藏网

总计N9N中华典藏网

18137670N9N中华典藏网

17624539N9N中华典藏网

35768584N9N中华典藏网

每国人口及农口表表中所称总人口据明治九年一月一日调查之数N9N中华典藏网

农 民N9N中华典藏网

国 名N9N中华典藏网

总人口N9N中华典藏网

N9N中华典藏网

N9N中华典藏网

武藏N9N中华典藏网

2076957N9N中华典藏网

324AA4N9N中华典藏网

230467N9N中华典藏网

越后N9N中华典藏网

14ID4123N9N中华典藏网

337502N9N中华典藏网

337503N9N中华典藏网

肥前N9N中华典藏网

1100129N9N中华典藏网

274710N9N中华典藏网

256665N9N中华典藏网

肥后N9N中华典藏网

976753N9N中华典藏网

257906N9N中华典藏网

257006N9N中华典藏网

信浓N9N中华典藏网

955913N9N中华典藏网

269863N9N中华典藏网

259883N9N中华典藏网

伊豫N9N中华典藏网

793987N9N中华典藏网

210948N9N中华典藏网

187537N9N中华典藏网

摄津N9N中华典藏网

753421N9N中华典藏网

83237N9N中华典藏网

58439N9N中华典藏网

尾张N9N中华典藏网

749897N9N中华典藏网

189507N9N中华典藏网

200616N9N中华典藏网

安艺N9N中华典藏网

7∞998N9N中华典藏网

192370N9N中华典藏网

159153N9N中华典藏网

美浓N9N中华典藏网

692218N9N中华典藏网

195016N9N中华典藏网

181907N9N中华典藏网

常陆N9N中华典藏网

679483N9N中华典藏网

198398N9N中华典藏网

190078N9N中华典藏网

下总N9N中华典藏网

665073N9N中华典藏网

184621N9N中华典藏网

184540N9N中华典藏网

播磨N9N中华典藏网

659643N9N中华典藏网

178185N9N中华典藏网

141029N9N中华典藏网

羽后N9N中华典藏网

657383N9N中华典藏网

175231N9N中华典藏网

159908N9N中华典藏网

越中N9N中华典藏网

649458N9N中华典藏网

144433N9N中华典藏网

131361N9N中华典藏网

纪伊N9N中华典藏网

639696N9N中华典藏网

117846N9N中华典藏网

94097N9N中华典藏网

阿波N9N中华典藏网

620235N9N中华典藏网

77998N9N中华典藏网

2137N9N中华典藏网

伊势N9N中华典藏网

601695N9N中华典藏网

146378N9N中华典藏网

137259N9N中华典藏网

萨摩N9N中华典藏网

596632N9N中华典藏网

160510N9N中华典藏网

159901N9N中华典藏网

赞岐N9N中华典藏网

591584N9N中华典藏网

88276N9N中华典藏网

3689N9N中华典藏网

近江N9N中华典藏网

589747N9N中华典藏网

142454N9N中华典藏网

147101N9N中华典藏网

丰后N9N中华典藏网

583740N9N中华典藏网

175089N9N中华典藏网

136N9N中华典藏网

农 民N9N中华典藏网

国 名N9N中华典藏网

总人口N9N中华典藏网

N9N中华典藏网

N9N中华典藏网

羽前N9N中华典藏网

578666N9N中华典藏网

145576N9N中华典藏网

137789N9N中华典藏网

陆前N9N中华典藏网

557982N9N中华典藏网

154071N9N中华典藏网

147091N9N中华典藏网

上野N9N中华典藏网

540477N9N中华典藏网

142755N9N中华典藏网

132560N9N中华典藏网

下野N9N中华典藏网

534363N9N中华典藏网

147565N9N中华典藏网

136819N9N中华典藏网

土佐N9N中华典藏网

533297N9N中华典藏网

123604N9N中华典藏网

108496N9N中华典藏网

陆中N9N中华典藏网

524694N9N中华典藏网

124157N9N中华典藏网

72118N9N中华典藏网

周防N9N中华典藏网

507826N9N中华典藏网

128057N9N中华典藏网

121988N9N中华典藏网

三河N9N中华典藏网

494814N9N中华典藏网

141779N9N中华典藏网

154423N9N中华典藏网

陆奥N9N中华典藏网

489245N9N中华典藏网

111213N9N中华典藏网

101015N9N中华典藏网

备后N9N中华典藏网

475707N9N中华典藏网

156096N9N中华典藏网

144192N9N中华典藏网

越前N9N中华典藏网

466936N9N中华典藏网

84150N9N中华典藏网

79722N9N中华典藏网

筑前N9N中华典藏网

457335N9N中华典藏网

90438N9N中华典藏网

83730N9N中华典藏网

岩代N9N中华典藏网

449226N9N中华典藏网

126638N9N中华典藏网

120191N9N中华典藏网

山城N9N中华典藏网

436386N9N中华典藏网

46878N9N中华典藏网

38956N9N中华典藏网

大和N9N中华典藏网

433938N9N中华典藏网

98241N9N中华典藏网

87672N9N中华典藏网

上总N9N中华典藏网

432046N9N中华典藏网

129990N9N中华典藏网

125547N9N中华典藏网

加贺N9N中华典藏网

424609N9N中华典藏网

68592N9N中华典藏网

56333N9N中华典藏网

远江N9N中华典藏网

421342N9N中华典藏网

105336N9N中华典藏网

111237N9N中华典藏网

备中N9N中华典藏网

410923N9N中华典藏网

123049N9N中华典藏网

117595N9N中华典藏网

筑后N9N中华典藏网

400504N9N中华典藏网

86I)90N9N中华典藏网

72675N9N中华典藏网

日向N9N中华典藏网

388508N9N中华典藏网

102340N9N中华典藏网

95N9N中华典藏网

骏河N9N中华典藏网

382814N9N中华典藏网

98615N9N中华典藏网

93567N9N中华典藏网

甲斐N9N中华典藏网

374250N9N中华典藏网

103491N9N中华典藏网

107764N9N中华典藏网

农 民N9N中华典藏网

国 名N9N中华典藏网

总人口N9N中华典藏网

N9N中华典藏网

N9N中华典藏网

相模N9N中华典藏网

312250N9N中华典藏网

107519N9N中华典藏网

101525N9N中华典藏网

磐城N9N中华典藏网

369194N9N中华典藏网

107177N9N中华典藏网

88771N9N中华典藏网

出云N9N中华典藏网

342621N9N中华典藏网

77646N9N中华典藏网

74203N9N中华典藏网

备前N9N中华典藏网

337744N9N中华典藏网

82293N9N中华典藏网

4931N9N中华典藏网

长门N9N中华典藏网

336724N9N中华典藏网

76194N9N中华典藏网

74420N9N中华典藏网

丰前N9N中华典藏网

322156N9N中华典藏网

87753N9N中华典藏网

84446N9N中华典藏网

丹波N9N中华典藏网

297370N9N中华典藏网

86626N9N中华典藏网

82939N9N中华典藏网

能登N9N中华典藏网

271820N9N中华典藏网

67407N9N中华典藏网

60125N9N中华典藏网

石见N9N中华典藏网

270804N9N中华典藏网

72290N9N中华典藏网

67500N9N中华典藏网

河内N9N中华典藏网

249634N9N中华典藏网

73443N9N中华典藏网

65610N9N中华典藏网

大隅N9N中华典藏网

224022N9N中华典藏网

49933N9N中华典藏网

44892N9N中华典藏网

和泉N9N中华典藏网

220962N9N中华典藏网

46282N9N中华典藏网

41431N9N中华典藏网

美作N9N中华典藏网

218605N9N中华典藏网

64491N9N中华典藏网

55822N9N中华典藏网

伯耆N9N中华典藏网

198980N9N中华典藏网

59880N9N中华典藏网

56589N9N中华典藏网

但马N9N中华典藏网

191240N9N中华典藏网

49305N9N中华典藏网

42927N9N中华典藏网

因幡N9N中华典藏网

167020N9N中华典藏网

38437N9N中华典藏网

36555N9N中华典藏网

淡路N9N中华典藏网

166925N9N中华典藏网

33194N9N中华典藏网

21663N9N中华典藏网

丹后N9N中华典藏网

162988N9N中华典藏网

38394N9N中华典藏网

38525N9N中华典藏网

安房N9N中华典藏网

156242N9N中华典藏网

30853N9N中华典藏网

33246N9N中华典藏网

伊豆N9N中华典藏网

155248N9N中华典藏网

38414N9N中华典藏网

41553N9N中华典藏网

佐渡N9N中华典藏网

104764N9N中华典藏网

26108N9N中华典藏网

26530N9N中华典藏网

飞骅N9N中华典藏网

101600N9N中华典藏网

30206N9N中华典藏网

27599N9N中华典藏网

伊贺N9N中华典藏网

98528N9N中华典藏网

29748N9N中华典藏网

29592N9N中华典藏网

农 民N9N中华典藏网

国 名N9N中华典藏网

总人口N9N中华典藏网

N9N中华典藏网

N9N中华典藏网

若狭N9N中华典藏网

86489N9N中华典藏网

14906N9N中华典藏网

11805N9N中华典藏网

志摩N9N中华典藏网

49654N9N中华典藏网

11801N9N中华典藏网

13377N9N中华典藏网

壹岐N9N中华典藏网

33304N9N中华典藏网

6448N9N中华典藏网

5633N9N中华典藏网

对马N9N中华典藏网

30105N9N中华典藏网

5073N9N中华典藏网

4820N9N中华典藏网

隐岐N9N中华典藏网

29632N9N中华典藏网

7512N9N中华典藏网

8043N9N中华典藏网

琉球N9N中华典藏网

167572N9N中华典藏网

45124N9N中华典藏网

45958N9N中华典藏网

北海道N9N中华典藏网

149554N9N中华典藏网

9583N9N中华典藏网

8693N9N中华典藏网

N9N中华典藏网

343384()4N9N中华典藏网

8237682N9N中华典藏网

7398431N9N中华典藏网

农民每一人耕地平均表表中着点者为段位,下为亩,下为步,如表N9N中华典藏网

中六、一00即六段一亩,五、六二五即五段六亩二步五厘也,余仿此。N9N中华典藏网

每一人匀分N9N中华典藏网

内 分N9N中华典藏网

使府县N9N中华典藏网

耕地段别N9N中华典藏网

水田N9N中华典藏网

陆田N9N中华典藏网

高知N9N中华典藏网

6.100N9N中华典藏网

1.822N9N中华典藏网

4.218N9N中华典藏网

岩手N9N中华典藏网

5.625N9N中华典藏网

2.022N9N中华典藏网

3.602N9N中华典藏网

青森N9N中华典藏网

5.426N9N中华典藏网

2.821N9N中华典藏网

2.605N9N中华典藏网

琦玉N9N中华典藏网

4.603N9N中华典藏网

1.829N9N中华典藏网

2.705N9N中华典藏网

东京N9N中华典藏网

4.529N9N中华典藏网

2.007N9N中华典藏网

2.522N9N中华典藏网

秋田N9N中华典藏网

4.304N9N中华典藏网

3.128N9N中华典藏网

1.105N9N中华典藏网

宫城N9N中华典藏网

4.024N9N中华典藏网

2.616N9N中华典藏网

1.408N9N中华典藏网

大坂N9N中华典藏网

3.902N9N中华典藏网

2.815N9N中华典藏网

1.017N9N中华典藏网

福岛N9N中华典藏网

3.800N9N中华典藏网

1.200N9N中华典藏网

1.529N9N中华典藏网

枥木N9N中华典藏网

3.700N9N中华典藏网

1.705N9N中华典藏网

1.924N9N中华典藏网

每一人匀分N9N中华典藏网

内 分N9N中华典藏网

使府县N9N中华典藏网

耕地段别N9N中华典藏网

水田N9N中华典藏网

陆田N9N中华典藏网

山形N9N中华典藏网

3.516N9N中华典藏网

2.426N9N中华典藏网

1.020N9N中华典藏网

群马N9N中华典藏网

3.515N9N中华典藏网

1.015N9N中华典藏网

2.501N9N中华典藏网

茨城N9N中华典藏网

3.410N9N中华典藏网

1.604N9N中华典藏网

1.806N9N中华典藏网

鹿儿岛N9N中华典藏网

3.400N9N中华典藏网

1.229N9N中华典藏网

2.100N9N中华典藏网

开拓N9N中华典藏网

3.220N9N中华典藏网

0.204N9N中华典藏网

3.016N9N中华典藏网

新渴N9N中华典藏网

3.204N9N中华典藏网

2.213N9N中华典藏网

0.921N9N中华典藏网

石川N9N中华典藏网

2.927N9N中华典藏网

2.405N9N中华典藏网

0.522N9N中华典藏网

千叶N9N中华典藏网

2.906N9N中华典藏网

1.719N9N中华典藏网

1.207N9N中华典藏网

福冈N9N中华典藏网

2.906N9N中华典藏网

2.219N9N中华典藏网

0.626N9N中华典藏网

长野N9N中华典藏网

2.706N9N中华典藏网

1.216N9N中华典藏网

1.420N9N中华典藏网

长崎N9N中华典藏网

2.702N9N中华典藏网

1.417N9N中华典藏网

1.215N9N中华典藏网

神奈川N9N中华典藏网

2.621N9N中华典藏网

0.714N9N中华典藏网

1.917N9N中华典藏网

熊本N9N中华典藏网

2.616N9N中华典藏网

1.200N9N中华典藏网

1.416N9N中华典藏网

滋贺N9N中华典藏网

2.601N9N中华典藏网

2.205N9N中华典藏网

0.326N9N中华典藏网

爱媛N9N中华典藏网

2.522N9N中华典藏网

1.707N9N中华典藏网

0.815N9N中华典藏网

山梨N9N中华典藏网

2.512N9N中华典藏网

1.909N9N中华典藏网

1.603N9N中华典藏网

三重N9N中华典藏网

2.501N9N中华典藏网

1.828N9N中华典藏网

0.604N9N中华典藏网

冈山N9N中华典藏网

2.417N9N中华典藏网

1.6"N9N中华典藏网

0.720N9N中华典藏网

和歌山N9N中华典藏网

2.407N9N中华典藏网

1.717N9N中华典藏网

0.619N9N中华典藏网

岛根N9N中华典藏网

2.323N9N中华典藏网

1.609N9N中华典藏网

0.715N9N中华典藏网

静冈N9N中华典藏网

2.201N9N中华典藏网

1.218N9N中华典藏网

0.913N9N中华典藏网

大分N9N中华典藏网

2.111N9N中华典藏网

1.100N9N中华典藏网

1.O11N9N中华典藏网

岐阜N9N中华典藏网

2.109N9N中华典藏网

1.327N9N中华典藏网

0.川N9N中华典藏网

每一人匀分N9N中华典藏网

内 分N9N中华典藏网

使府县N9N中华典藏网

耕地段别N9N中华典藏网

水田N9N中华典藏网

陆田N9N中华典藏网

兵库N9N中华典藏网

2.107N9N中华典藏网

1.700N9N中华典藏网

0.406N9N中华典藏网

N9N中华典藏网

2.O29N9N中华典藏网

1.600N9N中华典藏网

0.429N9N中华典藏网

爱知N9N中华典藏网

2.012N9N中华典藏网

1.206N9N中华典藏网

0.807N9N中华典藏网

京都N9N中华典藏网

1.926N9N中华典藏网

1.500N9N中华典藏网

0.426N9N中华典藏网

广岛N9N中华典藏网

1.622N9N中华典藏网

1.108N9N中华典藏网

0.514N9N中华典藏网

山口N9N中华典藏网

1.704N9N中华典藏网

1.216N9N中华典藏网

0.419N9N中华典藏网

平均N9N中华典藏网

3.097N9N中华典藏网

1.695N9N中华典藏网

1.368N9N中华典藏网

外史氏日:古之时土满,今之时人满。古之时地利未尽辟,物产未尽殖,天下皆有用之民,故民寡者国弱,民众者国强。今之时土地不足以容众,物产不足以给人,天下多无用之民,而民之众寡乃无与国之盛衰。余尝考古户口之数,偏安小霸者无论矣,汉、唐、元、明之极盛,不过六千万。夏禹时人口千三百五十五万三千九百二十三,周成王时千三百七十万四千九百二十三,汉孝平元始二年五千九百五十九万四千九百七十八,东汉和帝永兴元年五千三百二十五万六千二百二十九,晋武帝太康元年千六百一十六万三千八百六十三,隋炀帝大业二年四千六百一万九千九百五十六,唐明皇天宝十四载五千二百九十一万九千三百九,宋英宗治平三年二千九百九万二千一百八十五,元世祖至元二十七年五千九百八十四万八千九百六十四,明神宗万历六年六千六十九万二千八百五十六,此皆一代极盛之数也。虽日计口算赋,唐、宋有司或不能行法,相率隐漏。然加倍其数,亦不过十千万而止矣。我大清受命以来,列祖列宗,天覆地载,涵濡生育,乾隆初年,户部奏各省人口之数既逾亿万,乾隆二十五年正月,奉上谕:今日户口日增,而各省田土不对如廿..不能增益.正宜恩所以流通以养无籍贫民。是年五月,又奉上谕:国冢生齿繁庶,即日乾隆兀年至今,二十五年之刘滋生氏效不下亿,而提封止有此数,馀利颇艰。古北口外一带沿边,内地民人前往种殖,成家室而长子孙,其利甚溥,设从而禁之,是厉民矣。今乌鲁木齐辟展,各处屯政方兴,客民既源源前往,将来阡陌日增,树艺日广,于国家牧民本图大有裨益等因。圣人之言所见远矣。而东之三省、西北之列藩尚未计也。嘉庆、据嘉庆十七年十八省户籍已有三亿六千一百六十九万三千一百七十九丁口,而在京之八旗及各驻防人丁不与其数。道光以至今日,统满、蒙、汉、回乃有四亿二千余万之众,于戏盛矣哉,开辟以来之所未有也!然而列圣宵旰于上,百辟承宣于下,而海内之民犹若困顿无聊、汲汲不能谋生者,谓非由此极盛之民也乎哉?日本之地居我二十五之一,其人民乃居我十二之一,可谓夥矣。土非不饶,物非不丰,而民多憔悴困穷,则亦人满之患耳。承平日久,兵革不闻,疵疠无患,民生其间者日增而月益,盖十倍于中古、数十倍于上古。而地之所产,华实之毛,薮泽之利,则自若也。譬犹陈一脔之肉于俎上,一人食之而果腹,数人则不足,聚数十人则纱臂得食犹不能饱矣。均田画井以授民,三代下既万不可行,逮今为尤甚。民无恒产则不得不诈伪奸宄,竞争刀锥之末,争之愈甚,求之愈难,益相率为目前苟且剜肉补疮之计,经久之大利反不能兴,物产乃愈穷而愈绌。天下之耕而食、织而衣者百之一耳,天下之不士不农不工不商者比比皆是,其黠者夤缘官吏,鱼肉豪富,或抱其刀笔筐箧之技、医卜星相之术伽口于四方,其愚者潦倒乞食、群聚赌博,或结党为盗、甘触刑网而不顾。为上者兢兢然以法维持之,仅及于无事,稍或懈弛,则大乱作矣。故极盛之后百数十年必一乱,乱之所由生亦势之所使然,非必纲纪之败坏、政事之阙失也。N9N中华典藏网

彼欧罗巴全州之境不及我国,而其民善于工商,无所不至,又得阿美利驾,又得澳大利亚,皆穷古不毛之地,移民垦辟,卒兴大利。其富也,亦土满人稀之故也。嗟夫!古之善治民者,患其寡也则为之谋生聚,于是有胎养之谷,生子之赏,养老慈幼之政,老女寡妇之禁。虑其满也则为之设禁防,于是有三十而娶,二十而嫁之限,使分田画井,得计口而给,仁术乃不至于穷。及其既盛,乃不得不凿山通海,废阡毁陌,以兴自古未兴之利,此皆已然之迹也。逮夫今日,又不足以给,故山林薮泽不能封,矿穴宝藏不能秘,奇技淫巧不能禁,即其贸迁流散四出于海外者亦不能止。非不知其不可,时势之所趋,有不得不然者在也。惟欧罗巴人知之,故悉驱游民使治旷土。惟日本人今亦知之,故力辟虾夷,广兴农桑。彼不知者犹拘拘古制,藉口于生聚之谋,休养之德,亦未尝考古而准今,而欲匠人之以栈为楹、以枘容凿也。N9N中华典藏网