径山志卷之十二

汶上李烨然删定AIP中华典藏网

海阳徐文龙、鹿城陈[樊-大+心]德订AIP中华典藏网

虞山宋奎光辑AIP中华典藏网

殿宇AIP中华典藏网

径山兴圣万寿禅寺AIP中华典藏网

在县西北五十里,乃天目之东北峰,五峰环抱,奇胜特异。唐代宗时,僧法钦结庵於此。永泰中,有白衣士来求法,度为沙弥,钦指坐後石屏,谓曰:「能开此乎?」曰:「可。」遂叱之分为三片,今号喝石岩,遂即剃度,名崇慧。如长安与方士竞法,既胜,代宗问其师承,对曰:「臣师径山僧法钦。」召赴阙,赐号曰「国一禅师」。逾年辤归,诏杭州,即其庵建寺曰「径山」。僖宗乾符六年,改为乾符镇国院。宋大中祥符元年,改赐承天禅院。政和七年,改径山能仁禅寺。初师之来是山也,猛兽不抟,鸷鸟不击,山下之民不渔不猎。五峰之间,有大湫,龙所居也。龙化为老人,谒言:「愿归天目,以奉此地。」一夕,风雨晦[宴-女+六],涨为平陆,止存一穴,今龙井是也。有灵鸡常随法会,不食生类,及师之长安,鸣三日而死,今灵鸡塚存焉。绍兴间,妙喜建千僧阁。十七年,真歇建大雄殿。二十八年,重建龙王殿。孝宗赐妙喜,号「大慧禅师」,乃以山中明月堂为妙喜庵,及书扁以赐,塔号曰「宝光」,魏国张忠献公浚,作铭并序。乾道二年二月,孝宗游幸。越二年,建龙游阁。开禧年间,孝宗御书额赐「径山兴圣万寿禅寺」。由宋迄元,为禅林之冠。元天历至顺间,元叟端禅师在山二十余年,衲子从者如市。元末兵毁,皇朝洪武间重建,见成化间府志。AIP中华典藏网

大雄殿AIP中华典藏网

绍兴间,真歇禅师始建。後孝宗游幸,御书赐「径山兴圣万寿禅寺」额。元末兵毁,国朝洪武间重建。万历戊申,吴江沈中丞季文,请僧无边海公,更旧向鼎新之。未几,海公迁化,廓庵观公继之,丹垩金碧,称大备焉。AIP中华典藏网

大藏阁AIP中华典藏网

即观音殿。大明神宗皇帝颁赐藏经供此,因名。万历三十七年,瓶匋闻谷印师立禅堂,集众叅禅于其下,迄今犹绳其旧,而诸方禅期,悉从此禀法焉。AIP中华典藏网

灵泽殿AIP中华典藏网

即龙王殿。宋孝宗封王曰:「孚佑累封神应德济显佑广泽王,赐玉圭、玉带、黄金、瓶炉。庙额『灵泽』云。」AIP中华典藏网

祖师殿AIP中华典藏网

中奉达磨、百丈、八十七祖。AIP中华典藏网

禅堂AIP中华典藏网

龙王殿後。AIP中华典藏网

斋楼AIP中华典藏网

两处,共三十楹。AIP中华典藏网

云厨AIP中华典藏网

奇树楼AIP中华典藏网

树王之旁,赵宦光题。AIP中华典藏网

养老堂AIP中华典藏网

寒翠楼AIP中华典藏网

大雄宝殿後。有记。AIP中华典藏网

般若轩AIP中华典藏网

王芥庵在公重修,同朱白民鹭于此检藏一年。AIP中华典藏网

宝积居AIP中华典藏网

阅藏堂AIP中华典藏网

观音殿前。AIP中华典藏网

十方堂AIP中华典藏网

云水僧栖宿之所。AIP中华典藏网

三门AIP中华典藏网

旧扁「天下径山」。AIP中华典藏网

南塔AIP中华典藏网

三塔之东。AIP中华典藏网

钟楼AIP中华典藏网

大殿左。AIP中华典藏网

鼓楼AIP中华典藏网

旧在堆珠峰,今废。AIP中华典藏网

千僧阁AIP中华典藏网

宋大慧建,补巽峰之阙。李汉老记:「今观音殿藏阁,即其址也。」AIP中华典藏网

圆觉阁AIP中华典藏网

宋孝宗皇帝解《圆觉经》,赐别峰印。适建阁初成,故名。今废。AIP中华典藏网

龙游阁AIP中华典藏网

宋高皇帝登兹山,乾道四年建,今废。AIP中华典藏网

妙庄严阁AIP中华典藏网

无凖范建,今废。AIP中华典藏网

凌霄阁AIP中华典藏网

今废。AIP中华典藏网

万佛阁AIP中华典藏网

艮山之阙,今废。AIP中华典藏网

五凤楼AIP中华典藏网

九楹,供五百应真像。翼以行道阁,塑五十三叅相。宋庆元六年,僧元宗建,後毁。庵聪重建,今废。AIP中华典藏网

宸翰阁AIP中华典藏网

大慧建,藏御书,今废。AIP中华典藏网

天慧堂AIP中华典藏网

蒙庵聪建,今废。AIP中华典藏网

版亭AIP中华典藏网

大慧建,在梅谷院冈上,今废。AIP中华典藏网

四寮AIP中华典藏网

大慧建,以处众僧,今废。AIP中华典藏网

库司AIP中华典藏网

大慧建,在松、梅谷二院之侧。AIP中华典藏网

香水海AIP中华典藏网

大慧时浴室,今废。AIP中华典藏网

古忏堂AIP中华典藏网

在三塔下,元高峰悟道处,今废。AIP中华典藏网

含晖亭AIP中华典藏网

国一禅坐时,有彩云朝晖,覆聚不散,故名。今废。AIP中华典藏网

流止亭AIP中华典藏网

唐永泰间,国一受嘱曰:「乗流而行,遇径即止。」故名,今废。AIP中华典藏网

天王殿AIP中华典藏网

界三门、大殿之间,上悬「径山兴圣万寿禅寺」,今废。AIP中华典藏网

妙喜庵AIP中华典藏网

宋孝宗御书,即明月堂,大慧示寂处。AIP中华典藏网

洗心亭AIP中华典藏网

宋显仁皇后登径山,礼佛更衣于此,今废。AIP中华典藏网

圣碑亭AIP中华典藏网

宋孝宗免税碑,及蘓轼诗、蔡襄记碑藏此。AIP中华典藏网

倾盖亭AIP中华典藏网

灵谷庵AIP中华典藏网

宋大禅了明禅师退居,今废。AIP中华典藏网

逢径庵AIP中华典藏网

在黄沙滩,今废。AIP中华典藏网

天开阁AIP中华典藏网

不动轩AIP中华典藏网

冯公檝问道大慧,结室于此,号不动居士,故名。今废。AIP中华典藏网

无垢轩AIP中华典藏网

张公九成问道大慧,结室于此,号无垢居士,故名。今废。AIP中华典藏网

死心亭AIP中华典藏网

今废。AIP中华典藏网

娑罗林AIP中华典藏网

古鼎禅师退居,今废。AIP中华典藏网

半山亭AIP中华典藏网

旧大圆院,本源达禅师建以接待云水。今沿亭一带,为梅谷僧通衢,植引路松千余株,颇增胜焉。AIP中华典藏网

松源房AIP中华典藏网

宋松源岳禅师退居,为凌霄东院。其悟道出世因缘,别见。八十代镜祖塔院在此,见旧志。AIP中华典藏网

梅谷房AIP中华典藏网

明鼎庵,讳天彛,别号梅谷。洪武三年,受呆庵旨称法会中高足,结庵于鹏搏峰右,相传为梅谷房。AIP中华典藏网

中峰南院AIP中华典藏网

第二代无上宗,塔全身于大寂岩。岩即鹏搏峰下,为五峰之中,故名。金陵徐公六岳书「狮子窝」,镌于石。AIP中华典藏网

宣照房AIP中华典藏网

在後房坎下。AIP中华典藏网

大慧房AIP中华典藏网

在大慧祖师塔前。AIP中华典藏网

圆照房AIP中华典藏网

月江净退居,上有祖像及葬塔。AIP中华典藏网

天然房AIP中华典藏网

直岭下,虚舟度禅师塔院。AIP中华典藏网

开山AIP中华典藏网

旧为开山房,後废。万历间,达观可禅师以开山祖基,为复其地,建庵名「喝石」,中奉钦师像,安置藏板。AIP中华典藏网

妙香庵AIP中华典藏网

旧为妙香房,後废。今为云水静室。AIP中华典藏网

寂照庵AIP中华典藏网

旧为房,今改静室。别见。AIP中华典藏网

幻室AIP中华典藏网

旧为房,今废。AIP中华典藏网

妙明房AIP中华典藏网

今废。AIP中华典藏网

南塔房AIP中华典藏网

今废。AIP中华典藏网

如意房AIP中华典藏网

今废。AIP中华典藏网

惠泉东房AIP中华典藏网

今废。AIP中华典藏网

惠泉西房AIP中华典藏网

今废。AIP中华典藏网

安隐房AIP中华典藏网

今废,为静室。AIP中华典藏网

已上为十八房也。祖师道塲,累朝崇奉,合山庄田,咸属钦赐。自唐迄明,一众同飡。至正德六年,管事僧惠诚等,爪分为十八,分後遂倾废。今所存者,唯三、四房而已,此祖庭衰相之始也。AIP中华典藏网

梅谷僧通衢助刻AIP中华典藏网

静室AIP中华典藏网

般若轩AIP中华典藏网

王芥庵在公重修,同朱白民鹭于此检藏一年,属常住。AIP中华典藏网

宝积居AIP中华典藏网

常住。AIP中华典藏网

空生室AIP中华典藏网

宴坐峰下。AIP中华典藏网

钟楼AIP中华典藏网

即神冶钟。AIP中华典藏网

量虚室AIP中华典藏网

(已上坐晏坐峰前。)AIP中华典藏网

行童庵AIP中华典藏网

童真室AIP中华典藏网

(已上坐行童坑。)AIP中华典藏网

妙喜庵AIP中华典藏网

昔为明月堂,系大慧禅师圆寂处。宋孝宗皇帝闻而嗟惜,诏以为妙喜庵云。AIP中华典藏网

大慧塔AIP中华典藏网

寺数遭火厄,塔院在烈熖中不毁。AIP中华典藏网

紫栢塔AIP中华典藏网

在文殊台。AIP中华典藏网

妙香庵AIP中华典藏网

僧大心建。AIP中华典藏网

(已上坐鹏搏峰前。)AIP中华典藏网

喝石庵AIP中华典藏网

即开山,国一禅师最初修道处。AIP中华典藏网

寂照庵AIP中华典藏网

在寺北五峰之背,四十八代端禅师塔全身处。万历甲午,房僧欲弃此他去。陆五台、冯开之诸公,因捐赀置以供紫柏大师,遂为密藏、幻于二师刻藏道塲。及澹居铠公嗣二师住此最久,後以恢复化城,下山请自光杲公代焉。杲公,云中人,幻师高弟。AIP中华典藏网

湛寂庵AIP中华典藏网

万历四十四年,僧止水重建。AIP中华典藏网

见如室AIP中华典藏网

显密室AIP中华典藏网

(已上坐开山。)AIP中华典藏网

修竹室AIP中华典藏网

惟一室AIP中华典藏网

万历二十八年,僧化仪如显重建,塔于此。AIP中华典藏网

白云窝AIP中华典藏网

万历三十八年,僧野坪重建。AIP中华典藏网

狮子岩AIP中华典藏网

(已上坐放生池後。)AIP中华典藏网

了实室AIP中华典藏网

以僧号了实,故名。AIP中华典藏网

指归室AIP中华典藏网

(已上坐鹏搏峰後。)AIP中华典藏网

白云居AIP中华典藏网

闻谷禅师旧隐处,今住僧幻有。AIP中华典藏网

妙空塔AIP中华典藏网

第十七代佛海讷禅师塔院。AIP中华典藏网

白云室AIP中华典藏网

(已上坐白云山。)AIP中华典藏网

法云庵AIP中华典藏网

来月斋AIP中华典藏网

海云庵AIP中华典藏网

贝林师住此。AIP中华典藏网

秀峰室AIP中华典藏网

(已上坐羊栈头。)AIP中华典藏网

三一室AIP中华典藏网

连珠庵AIP中华典藏网

陶冶室AIP中华典藏网

妙高庵AIP中华典藏网

念云身负达大师灵骨,归瘗本山,因住此。AIP中华典藏网

慧芳室AIP中华典藏网

以僧号慧芳,故名。AIP中华典藏网

天然室AIP中华典藏网

僧破有住此。AIP中华典藏网

清香庵AIP中华典藏网

(已上坐黄沙滩。)AIP中华典藏网

贝叶庵AIP中华典藏网

青霄庵AIP中华典藏网

僧心渠住。AIP中华典藏网

栽种居AIP中华典藏网

涌莲室AIP中华典藏网

以僧号涌莲,故名。AIP中华典藏网

西林庵AIP中华典藏网

襍华庵AIP中华典藏网

僧空林住。AIP中华典藏网

藏石庵AIP中华典藏网

藏云庵AIP中华典藏网

万历四十八年,僧大林重建。AIP中华典藏网

圣隣居AIP中华典藏网

以僧圣隣,故名。AIP中华典藏网

秀石室AIP中华典藏网

(已上坐查洲一带。)AIP中华典藏网

守一室AIP中华典藏网

以僧号守一,故名。AIP中华典藏网

无染室AIP中华典藏网

以僧号无染,故名。AIP中华典藏网

宗印室AIP中华典藏网

以僧号宗印,故名。AIP中华典藏网

安养居AIP中华典藏网

解续坪AIP中华典藏网

僧彼岸住。AIP中华典藏网

(已上坐萝卜坪。)AIP中华典藏网

伏虎庵AIP中华典藏网

豹子岭AIP中华典藏网

僧聚光住,今并入大殿。AIP中华典藏网

净行庵AIP中华典藏网

默容室AIP中华典藏网

以僧号默容,故名。AIP中华典藏网

善住庵AIP中华典藏网

道渊室AIP中华典藏网

以僧号道渊,故名。AIP中华典藏网

崛山室AIP中华典藏网

曰业室AIP中华典藏网

(已上坐豹子岭。)AIP中华典藏网

石语室AIP中华典藏网

卉木居AIP中华典藏网

僧古先建。AIP中华典藏网

东土庵AIP中华典藏网

德空室AIP中华典藏网

以僧号德空,故名。AIP中华典藏网

栖云谷AIP中华典藏网

华严兰若AIP中华典藏网

僧孤休住。AIP中华典藏网

(已上坐擂牛宕。)AIP中华典藏网

子潜室AIP中华典藏网

即子潜坑。AIP中华典藏网

朗如室AIP中华典藏网

以僧号朗如,故名。AIP中华典藏网

松隐居AIP中华典藏网

僧妙见住。AIP中华典藏网

慧明室AIP中华典藏网

以僧号慧明,故名。AIP中华典藏网

源石庵AIP中华典藏网

月堂室AIP中华典藏网

以僧号月堂,故名。AIP中华典藏网

玉记庵AIP中华典藏网

体空室AIP中华典藏网

(已上坐子潜坑。)AIP中华典藏网

别岸庵AIP中华典藏网

即山名僧古岑住。AIP中华典藏网

清泰庵AIP中华典藏网

常住。AIP中华典藏网

敬心室AIP中华典藏网

(已上坐横岭头。)AIP中华典藏网

圆通庵AIP中华典藏网

玉芝庵AIP中华典藏网

娑竭庵AIP中华典藏网

(已上坐拉塔。)AIP中华典藏网

狮子林AIP中华典藏网

僧青松住。AIP中华典藏网

无相室AIP中华典藏网

以僧号无相,故名。AIP中华典藏网

栖凤山AIP中华典藏网

净土庵AIP中华典藏网

定然室AIP中华典藏网

以僧号定然,故名。AIP中华典藏网

崑山室AIP中华典藏网

以僧号崑山,故名。AIP中华典藏网

近真室AIP中华典藏网

以僧号近真,故名。AIP中华典藏网

(已上坐鸡笼山。)AIP中华典藏网

传衣庵AIP中华典藏网

在菖蒲田。昔为玉芝庵,三十五代痴绝禅师塔于此。後为万松、月亭二禅师重构,改今名。二师亦塔此。AIP中华典藏网

甘露庵AIP中华典藏网

古慧渊禅师退居,今明空重建。AIP中华典藏网

清凉庵AIP中华典藏网

僧聚芳住。AIP中华典藏网

大乗庵AIP中华典藏网

僧知希住。AIP中华典藏网

(已上坐菖蒲田上。)AIP中华典藏网

凌霄峰AIP中华典藏网

僧梵怀者住此二十年,旧苦无泉,怀为寻泉穴,凿石蓄水,甘美异他所。复种引路松若干株,後为狮虫作祟,尽弃所有,与之飘然他往。今为杭州闻孝廉启祥辈,请大淑住此。AIP中华典藏网

莲花庵AIP中华典藏网

濯翠庵AIP中华典藏网

僧明空别业。AIP中华典藏网

弥陀庵AIP中华典藏网

僧戒心住。AIP中华典藏网

庆莲居AIP中华典藏网

僧一林住。AIP中华典藏网

大山室AIP中华典藏网

僧境虚住。AIP中华典藏网

龙潭头AIP中华典藏网

径坞室AIP中华典藏网

不昧室AIP中华典藏网

僧号廓然。AIP中华典藏网

湛之室AIP中华典藏网

以僧号湛之,故名。AIP中华典藏网

(已上坐凌霄峰南。)AIP中华典藏网

杨家山AIP中华典藏网

净业庵AIP中华典藏网

僧真净住。AIP中华典藏网

自空室AIP中华典藏网

以僧号自空,故名。AIP中华典藏网

妙智室AIP中华典藏网

以僧号妙智,故名。AIP中华典藏网

朝阳庵AIP中华典藏网

僧庆厚住。AIP中华典藏网

留云庵AIP中华典藏网

(已上坐横清岭。)AIP中华典藏网

大觉庵AIP中华典藏网

僧洪明住。AIP中华典藏网

密究斋AIP中华典藏网

僧寒云住。AIP中华典藏网

(已上坐棋盘石。)AIP中华典藏网

盘石庵AIP中华典藏网

僧广朗住。AIP中华典藏网

云居庵AIP中华典藏网

(已上坐蚂蚁窠。)AIP中华典藏网

南塔AIP中华典藏网

碑亭AIP中华典藏网

宋孝宗御碑,及蘓、蔡二碑藏此。AIP中华典藏网

千指庵AIP中华典藏网

僧雪峤建。AIP中华典藏网

吉祥庵AIP中华典藏网

僧弘济住。AIP中华典藏网

(已上坐东坡池上。)AIP中华典藏网

佛圣庵AIP中华典藏网

普香庵AIP中华典藏网

(已上坐千丈坑。)AIP中华典藏网

风居庵AIP中华典藏网

即风车岭。AIP中华典藏网

普庆寺AIP中华典藏网

即下院。AIP中华典藏网

竹林庵AIP中华典藏网

御爱峰AIP中华典藏网

(已上坐孟家洋。)AIP中华典藏网

半山亭AIP中华典藏网

洞桥庵AIP中华典藏网

直岭上AIP中华典藏网

天然茶亭AIP中华典藏网

(已上即地名。)AIP中华典藏网

栴檀室AIP中华典藏网

坐直岭下。AIP中华典藏网

大安寺AIP中华典藏网

即下院,吉祥峰。AIP中华典藏网

香象庵AIP中华典藏网

坐大安寺,僧只园建。AIP中华典藏网

青居庵AIP中华典藏网

养智室AIP中华典藏网

化城寺AIP中华典藏网

即下院。AIP中华典藏网

观音堂AIP中华典藏网

即下院。AIP中华典藏网

西径峰AIP中华典藏网

即下院,坐临安。AIP中华典藏网